Cấy ghép thấu kính nội nhãn (Phakic IOLs) là một giải pháp điều trị các bệnh về khúc xạ tiên tiến nhất. Như tên gọi, Phakic IOLs là một loại kính áp tròng được cấy vào mắt và không cần phải lấy ra thường xuyên như kính áp tròng thông thường. Phakic IOLs được khuyến nghị cho những trường hợp những bệnh nhân bị cận thị và có thị lực kém không đủ điều kiện thực hiện các thủ thuật laser phổ biến hơn như LASIK, LASEK và PRK. Không giống như các quy trình điều chỉnh thị giác bằng laser làm thay đổi vĩnh viễn tầm nhìn của bạn, bạn có thể lấy kính Phakic IOLs ra khỏi mắt sau đó.
Contents
Các loại Phakic IOLs hiện nay
Thấu kính Visian ICL:
đây là loại thấu kính phakic IOL được đặt ở buồng sau của mắt. Các bác sĩ phẫu thuật sẽ cố định thấu kính tại phía sau mống mắt và trước thuỷ tinh thể tự nhiên của bệnh nhân.
Visian ICL thường được sử dụng để điều trị cận thị trong khoảng từ -3,00 đến -20,00 D. Do được đặt phía sau mống mắt, chúng không thể được phát hiện bằng mắt thường mà phải cần đến sự hỗ trợ của kính hiển vi. Thấu kính Visian ICL được làm từ lớp nhựa collagen mềm và tương hợp về mặt sinh học với mắt của một con người. Nhờ vào tính linh hoạt của Visian ICL, các bác sĩ có thể gập hay thay đổi hình dạng của chúng để thuận lợi cho quá trình cấy ghép.
Thấu kính Verisyse:
Đây là loại thấu kính phakic IOL được đặt ở buồng trước của mắt. Các bác sĩ phẫu thuật sẽ cố định thấu kính tại phía trước mống mắt của bệnh nhân. Thấu kính verisyse thường được sử dụng để điều trị cận thị trong phạm vi từ -5,00 đến -20,00 D. Thấu kính Verisyse được làm bằng nhựa y tế (polymethylmethacrylate, hoặc PMMA) và có dạng cứng. Mắt thường có thể nhìn thấy được thấu kính verisyse nếu nhìn kỹ.
Vào năm 2004, các bác sĩ của một bệnh viện ở Canada đã mổ biểu diễn bốn trường hợp bị cận thị nặng để chuyển giao kỹ thuật Phakic IOL cho các bác sĩ của Bệnh viện Mắt Thành phố Hồ Chí Minh. Các trường hợp bị cận thị nặng (10-25 diop) và quá chỉ định điều trị bằng phương pháp LASIK sẽ được cấy ghép thấu kính Phakic IOL.
Ở Việt Nam, Bệnh viện Mắt TP.HCM là nơi đầu tiên được chuyển giao và ứng dụng kỹ thuật này.
Phakic IOLs vs phẫu thuật LASIK: phương pháp nào tốt hơn?
LASIK hiện là loại phẫu thuật tật khúc xạ phổ biến nhất hiện nay. Đây là một phương pháp này rất an toàn, hiệu quả, sử dụng nhiều công nghệ tiến bộ như LASIK tùy chỉnh hay LASIK femto, giúp kết quả phẫu thuật có tỷ lệ thành công gần như tuyệt đối.
Tuy nhiên, không phải bệnh nhân nào cũng đáp ứng đủ điều kiện để được tiến hành phẫu thuật LASIK. Những trường hợp mắc cận thị, viễn thị, loạn thị rất nặng, giác mạc quá mỏng, hình dạng giác mạc bất thường, có hội chứng khô mắt,… được khuyến cáo không nên lựa chọn hình thức phẫu thuật LASIK.
Đối với các trường hợp nằm ngoài phạm vi điều trị của phẫu thuật LASIK, phương pháp cấy ghép thấu kính nội nhãn phakic IOL có thể là một phương án thay thế tối ưu và mang lại kết quả tương đương.
Trên cơ sở đánh giá phẫu thuật phakic IOL và phẫu thuật LASIK trong việc điều chỉnh cận thị trong khoảng từ -6,00 đến -20,00D, một nghiên cứu gần đây đã cho thấy cả hai phương pháp đều cung cấp tầm nhìn hoàn hảo 10/10 cho bệnh nhân mà không cần đến kính áp tròng hay kính mắt trong vòng một năm hậu phẫu thuật. Bên cạnh đó, bệnh nhân được cấy thấu kính phakic IOL còn đạt được độ nhạy tương phản tốt hơn và không nhận thấy biến chứng đáng kể nào ảnh hưởng đến thị lực sau phẫu thuật.
Những ai phù hợp với phẫu thuật Phakic IOLs?
Phương pháp cấy ghép kính nội nhãn không dành cho tất cả mọi người, cũng giống như không phải bệnh nhân nào cũng có thể phẫu thuật LASIK. Dưới đây là một vài câu hỏi định hướng giúp bạn xác định liệu phakic IOL có phù hợp với bản thân hay không:
– Độ cận thị của bạn có nằm trong phạm vi phẫu thuật phakic IOL (từ -20,00 D trở xuống) không ?
– Bạn đã kiểm tra mắt toàn diện để xác định liệu mắt bạn có đủ yêu cầu tiến hành cấy ghép nội nhãn mạc chưa?
– Bạn có đang ở trong độ tuổi từ 21 đến 40 không? Kể cả khi nằm ngoài độ tuổi này, các bác sĩ phẫu thuật vẫn có thể xem xét việc cấy ghép kính nội nhãn nếu bạn đáp ứng được một số điều kiện nhất định.
– Số đo kính áp tròng và kính mắt của bạn trong những năm gần đây có thay đổi nhiều không? Để thực hiện phẫu thuật khúc xạ mắt, thị lực của bạn phải ổn định trong vòng ít nhất một năm đổ lại đây.
– Sức khoẻ mắt của bạn có đang ở trong tình trạng tốt không? Bạn có đang mắc các bệnh như cườm nước, đục thuỷ tinh thể hay nhiễm trùng mắt không?
– Sức khoẻ tổng quan của cơ thể bạn có tốt không? Bởi các tình trạng như: bệnh thoái hóa, tự miễn dịch (hội chứng Sjogren), viêm khớp dạng thấp, tiểu đường loại 1, HIV-AIDS, hoặc một số loại thuốc như steroid và thuốc ức chế miễn dịch có thể can thiệp đến quá trình hồi phục hậu phẫu thuật phakic IOL.
Những điều cần biết về quá trình phẫu thuật Phakic IOLs
Tiền phẫu thuật:
Trước tiên, bạn cần cân nhắc về tình hình tài chính bởi chi phí phẫu thuật Phakic IOL (trung bình từ 70 triệu đến 90 triệu) thường cao hơn chi phí phẫu thuật Lasik rất nhiều. Bạn có thể liên hệ trực tiếp cơ sở phẫu thuật để biết được chính xác nhất
Nếu đang đeo kính áp tròng, bệnh nhân nên ngừng sử dụng chúng khoảng một tuần trước buổi kiểm tra mắt tổng quan tiền phẫu thuật hoặc buổi tư vấn với bác sĩ. Kính áp tròng có thể làm thay đổi hình dạng giác mạc, do đó có thể làm ảnh hưởng đến độ chính xác của phẫu thuật khúc xạ.
Một hoặc hai tuần trước khi tiến hành phẫu thuật phakic IOL, các bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật mở mống mắt chu biên (iridotomy) bằng laser để chuẩn bị cho thủ tục cấy ghép thấu kính nhân tạo. Phương pháp mở mống mắt này tạo ra một khoảng trống nhỏ ở rìa của mống mắt, cho phép chất lỏng lưu thông và ngăn ngừa sự gia tăng của áp lực nội nhãn hậu phẫu thuật phakic IOL. Các thủ tục mở mống mắt thường chỉ kéo dài trong khoảng vài phút cho mỗi mắt. Một số bác sĩ phẫu thuật sẽ tiến hành phẫu thuật phakic IOL và mở mống mắt trong cùng một buổi phẫu thuật.
Trong quá trình phẫu thuật:
Phẫu thuật có thể thực hiện dưới dạng gây mê cục bộ hoặc gây mê toàn bộ tùy thuộc vào sức khỏe, tuổi tác, mức độ tổn thương của mắt và mong muốn của bệnh nhân. Sau đó, bác sĩ sẽ tiêm thuốc tê để giảm đau đớn khi thực hiện thủ tục cấy ghép kính nội nhãn.
Sau khi thuốc tê đã phát huy tác dụng, các bác sĩ sử dụng một dụng cụ hỗ trợ gọi là “chân vịt” để giữ cho mí mắt mở và tạo ra một vết cắt nhỏ trên giác mạc của bệnh nhân. Chiều dài vết rạch cho thấu kính Verisyse là khoảng 6mm, trong khi vết rạch cho Visian ICL chỉ dài khoảng 3,2mm do tính linh hoạt của chúng.
Với Verisyse, ống kính được đặt ở khoang trước của mắt (nằm ngay phía sau giác mạc) và gắn cố định vào mặt trước của mống mắt. Chỉ hoà tan sau đó sẽ được sử dụng để khâu vết thương và các bác sĩ sẽ đặt thêm một lớp phủ bên ngoài làm tấm chắn bảo vệ mắt.
Thấu kính Visian ICL được đặt ở khoang sau của mắt, có nghĩa là chúng nằm phía sau mống mắt, đồng tử và nằm phía trước lớp thuỷ tinh thể tự nhiên. Sau khi được cấy vào đúng vị trí, thấu kính Visian ICL sẽ tự mở rộng toàn bộ chiều dài sao cho phù hợp với đặc điểm của mắt. Phương pháp này không cần sử dụng đến chỉ khâu và các bác sĩ sẽ đặt thêm một lớp phủ bên ngoài làm tấm chắn bảo vệ mắt. Lớp bảo vệ này sẽ được gỡ trong khoảng một đến hai ngày sau phẫu thuật.
Hậu phẫu thuật:
Hầu hết mọi người sẽ nhận thấy thị lực được cải thiện ngay lập tức sau khi trải qua phẫu thuật phakic IOL, nhưng một số hiện tượng như tầm nhìn mờ, nhoè, nhạy cảm hơn với ánh sáng có thể tiếp tục kéo dài trong vòng vài ngày đầu tiên. Một số người hồi phục thị lực hoàn toàn chỉ sau vài ngày, nhưng có những người lại mất từ ba đến sáu tháng để đạt được tầm nhìn theo ý muốn. Nhưng thông thường, trong vòng một đến hai tuần và bệnh nhân có thể quay trở lại với cuộc sống sinh hoạt và làm việc bình thường.
Một số người sau khi trải qua phẫu thuật phakic IOL gặp một số khó chịu nhẹ ở mắt từ vài ngày đến vài tuần. Triệu chứng này có thể được khắc phục với thuốc giảm đau không kê đơn.
Trong tối thiểu một tuần đầu sau khi phẫu thuật, bác sĩ khuyến cáo bệnh nhân không nên tham gia bơi lội, tắm bồn nước nóng hoặc một số hoạt động khác khiến mắt phải tiếp xúc liên tục với nước. Khi tắm trong khoảng thời gian này, cần chú ý để tránh xối nước trực tiếp lên mắt.
Hơn nữa, cần hạn chế trang điểm mắt hay những hoạt động chà xát, dụi mắt trong ít nhất hai tuần sau khi phẫu thuật.
Bạn sẽ cần phải quay lại để tái khám với bác sĩ vào vài ngày sau khi đã hoàn tất các thủ tục phẫu thuật. Hãy nhớ luôn tuân thủ mọi hướng dẫn sau phẫu thuật của bác sĩ và thực hiện tái khám thường xuyên để ngăn ngừa mọi biến chứng.