Trong các phương pháp phẫu thuật điều chỉnh tật khúc xạ, LASIK là phương pháp được các bác sĩ nhãn khoa tin tưởng nhất bởi độ an toàn gần như tuyệt đối và tỷ lệ thành công cao của chúng. Hầu hết các bệnh nhân mắc các tật khúc xạ (như cận thị, viễn thị, loạn thị) sau khi trải qua phẫu thuật LASIK, PRK đều nhận thấy những cải thiện rõ rệt trong thị lực của mình. Ngoài ra, chúng còn làm giảm thiểu một cách đáng kể hoặc loại bỏ hoàn toàn nhu cầu sử dụng kính mắt và kính áp tròng ở các bệnh nhân mắc lão thị.
Hơn nữa, việc xảy ra các biến chứng nghiêm trọng đe dọa đến thị lực hậu phẫu thuật LASIK là cực kỳ hiếm. Hầu hết các tác dụng phụ và biến chứng phẫu thuật đều tự biến mất sau một khoảng thời gian nhất định hoặc có thể được giải quyết bằng điều trị y tế hoặc phẫu thuật bổ sung.
Thông thường, để có thể giảm thiểu một cách tối đa những biến chứng sau phẫu thuật, các bác sĩ sẽ làm một số bài kiểm tra, xét nghiệm tiền phẫu thuật. Nội dung bài kiểm tra thường bao gồm: phân tích hình dạng, độ dày giác mạc; xác định lỗi khúc xạ; kích thước đồng tử; độ ẩm của mắt (để kiểm tra sự hiện diện của hội chứng khô mắt); xác định tiền sử bệnh, các loại thuốc đang sử dụng và tình hình sức khỏe chung.
Như vậy, với những lợi thế mà phương pháp LASIK mang lại, LASIK trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu cho những người đang cân nhắc việc điều chỉnh thị lực bằng phương pháp phẫu thuật sử dụng tia laser.
Tuy nhiên, trước khi đưa ra quyết định cuối cùng, cũng giống như với bất kỳ phương pháp phẫu thuật nào khác, bạn vẫn phải cân nhắc một cách kỹ lưỡng các rủi ro tiềm ẩn, tác dụng phụ để có sự chuẩn bị kỹ càng nhất. Dưới đây là một số rủi ro và hạn chế thường gặp của phẫu thuật LASIK mà bạn nên nắm rõ trước khi lựa chọn cho mình một phương pháp phẫu thuật phù hợp.
Contents
Các đối tượng không phù hợp với phẫu thuật LASIK
Để phẫu thuật LASIK đạt được kết quả tốt nhất và giảm thiểu các biến chứng hậu phẫu thuật, bệnh nhân cần có một sức khỏe mắt ổn định và hoàn toàn khỏe mạnh. Dưới đây là một số tình trạng và đặc trưng mắt có thể làm tăng nguy cơ rủi ro và giảm tỷ lệ thành công của kết quả phẫu thuật:
– Giác mạc quá mỏng hoặc có hình dạng bất thường
– Kích thước đồng tử quá lớn
– Các tật khúc xạ quá nặng
– Thị lực không ổn định
– Độ tuổi cần thiết phải từ 18 tuổi trở lên
– Đang mang thai hoặc cho con bú
– Mắc các bệnh thoái hoá hay các hội chứng tự miễn dịch khác
Nếu bạn gặp một trong các vấn đề trên, khả năng bạn sẽ không được phẫu thuật LASIK. Tuy nhiên, thông tin này chỉ mang tính tham khảo y khoa. Tùy từng trường hợp cơ địa cụ thể mà các bác sĩ sẽ đưa ra quyết định cuối cùng rằng bạn có được phẫu thuật LASIK hay không.
Tác dụng phụ và biến chứng hậu phẫu thuật LASIK
Hầu hết các tác dụng phụ và biến chứng hậu phẫu thuật LASIK đều có thể giải quyết bằng phẫu thuật bổ sung hoặc điều trị y tế. Dưới đây là một số biến chứng hay gặp:
– Biến chứng vạt giác mạc:
Phẫu thuật LASIK bao gồm một thủ tục tạo ra lớp vạt mỏng trên bề mặt giác mạc. Lớp vạt này sau đó được lật sang một bên để các bác sĩ phẫu thuật định hình lại giác mạc bằng cách loại bỏ một lượng biểu mô nhất định. Sau khi thủ thuật hoàn thành, lớp vạt sẽ được đặt lại vào vị trí ban đầu.
Nếu được xử lý thiếu chuyên nghiệp, lớp vạt LASIK sẽ không nằm chính xác trên bề mặt giác mạc, hình thành các nếp nhăn siêu nhỏ gọi là striae, ảnh hưởng đến thị lực lâu dài về sau.
Dưới đây là một số tình trạng có liên quan đến biến chứng vạt giác mạc:
+ Sưng đỏ, đau nhức mắt, cộm mắt, chảy nước mắt, nhìn mờ,.. do nhiễm trùng giác mạc;
+ Vạt giác mạc bị đặt lệch khiến thị lực kém hoặc có thậm chí có thể gây mất thị lực tạm thời;
+ Tầm nhìn bị méo mó, mờ ảo do trong quá trình hồi phục, lớp biểu mô giác mạc bên dưới lớp vạt phát triển bất thường.
– Khô mắt:
Phẫu thuật LASIK gây ảnh hưởng tạm thời tới hệ thống sản xuất nước mắt của mắt. Vì vậy, bệnh nhân thường nhận thấy hiện tượng khô mắt bất thường sau khi trải qua phẫu thuật. Hiện tượng này có thể làm giảm chất lượng tầm nhìn của bệnh nhân trong khoảng thời gian vài tháng.
– Rối loạn thị lực:
Chói sáng, thấy quầng sáng, nhìn đôi, nhìn ba, nhìn mờ nhòe, thấy chấm đen, khó nhìn vào ban đêm hay trong môi trường ánh sáng yếu là những triệu chứng rối loạn thị lực bệnh nhân thường gặp sau khi trải qua phẫu thuật LASIK.
– Lỗi khúc xạ thứ phát sau khi phẫu thuật:
Nếu số mô giác mạc được loại bỏ quá ít, loại bỏ quá nhiều hay không đồng đều, chất lượng thị lực của bệnh nhân vẫn sẽ không hoàn toàn được cải thiện. Để giải quyết vấn đề này, các bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật tăng cường tùy vào độ dày giác mạc và tình trạng thị lực cũng như sức khỏe của từng người.
Biến chứng hậu phẫu thuật: Mức độ nghiêm trọng và cách điều trị
Bạn có thể tham khảo về các biến chứng theo bảng sau:
| Biến chứng | Triệu chứng | Cách điều trị |
| Lỗi khúc xạ thứ phát sau phẫu thuật | Tầm nhìn mờ, thị lực giảm | Sử dụng kính mắt hoặc kính áp tròng, phẫu thuật bổ sung |
| Lớp vạt giác mạc bị đặt lệch | Quang sai thị giác* | Thuốc nhỏ mắt, phẫu thuật bổ sung |
| Đồng tử quá lớn | Quang sai thị giác* | Thuốc nhỏ mắt, phẫu thuật bổ sung |
| Vạt giác mạc bất thường (bị nhăn, có nếp gấp,…) | Quang sai thị giác* | Phẫu thuật bổ sung |
| Chứng khô mắt | Mắt bị khô, ngứa hoặc rát, thường đi kèm với hiện tượng mắt đỏ hoặc cảm giác có vật lạ vướng trong mắt, đôi khi gây đau đớn. | Thuốc nhỏ mắt đặc trị, nước mắt nhân tạo, phương pháp punctal (chặn ống dẫn nước mắt để giữ màng nước mắt trên mắt), dầu hạt lanh |
| Nhiễm trùng mắt | Mắt đỏ, tiết nước mắt, đôi khi gây đau đớn | Thuốc nhỏ mắt, thuốc uống |
| Lớp biểu mô phát triển không bình thường | Quang sai thị giác* | Phẫu thuật cắt bỏ biểu mô |
| (*) Quang sai thị giác bao gồm các hiện tượng như loá mắt, tầm nhìn bị nhân đôi, ảo giác, mất độ nhạy tương phản, tầm nhìn ban đêm yếu. Hầu hết các bệnh nhân trải qua phẫu thuật LASIK đều không gặp những hiện tượng này. Đối với những trường hợp nhận thấy những vấn đề trên, các bác sĩ có thể điều trị ý tế hoặc chúng sẽ tự phục hồi mà không cần thiết đến sự can thiệp y tế. | ||
Biến chứng hậu phẫu thuật LASIK có phổ biến không?
Tuy có xác suất thành công cao nhưng vẫn sẽ có những trường hợp gặp biến chứng sau phẫu thuật LASIK. Hầu hết, những tác dụng phụ hậu phẫu thuật thường chỉ kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, nhiều nhất là vài tháng và có thể tự biến mất hoặc được chữa trị với đơn thuốc của bác sĩ.
Ngày nay, mức độ an toàn và hiệu quả của phẫu thuật LASIK đang tiếp tục được cải thiện nhờ vào công nghệ ngày càng tinh vi và kỹ năng phẫu thuật được cải thiện. Các trường hợp gặp biến chứng nghiêm trọng sau phẫu thuật chỉ chiếm khoảng 1% tổng số các bệnh nhân trải qua phẫu thuật LASIK.
Một đánh giá trên toàn thế giới về kết quả phẫu thuật LASIK được công bố vào năm 2009 cho thấy hơn 95% những người đã trải qua phẫu thuật từ năm 1995 đến 2003 đều hài lòng với kết quả phẫu thuật.
Phương pháp phẫu thuật LASIK sử dụng tia laser đã điều trị tật khúc xạ thành công cho hàng triệu bệnh nhân, đem lại tầm nhìn hoàn hảo và loại bỏ sự phụ thuộc vào kính mắt, kính áp tròng. Tuy nhiên, cũng giống như bất kỳ loại phẫu thuật nào, phương pháp LASIK cũng tiềm ẩn những biến chứng ảnh hưởng đến kết quả tầm nhìn sau phẫu thuật. Điều quan trọng là bạn phải cân nhắc thật kỹ lưỡng hai mặt lợi – hại trước khi quyết định trải qua phẫu thuật.
Đeo kính bảo vệ sau phẫu thuật LASIK
Mục đích của phẫu thuật LASIK là loại bỏ nhu cầu về kính mắt hoặc kính áp tròng của bệnh nhân tới mức tối đa. Tuy nhiên trong hầu hết trường hợp, bệnh nhân vẫn được yêu cầu đeo kính để bảo vệ mắt sau khi đã trải qua phẫu thuật. Đó có thể là chiếc kính trắng bảo vệ khỏi nắng gió thông thường hoặc có thể là loại kính được thiết kế đặc biệt và chuyên dụng.
Chẳng hạn, với các bệnh nhân gặp chứng khô mắt lâu dài, việc đeo kính mắt với tròng quang điện tử có thể giúp giảm thiểu sự nhạy cảm với ánh sáng. Ngoài ra, với những trường hợp tái cận nhẹ nhưng mắt không đáp ứng đủ điều kiện để tiến hành phẫu thuật, đeo kính mắt hiệu chỉnh cho các hoạt động trực quan như lái xe trong điều kiện ánh sáng kém là một lựa chọn tốt.
Tròng kính có lớp phủ chống phản chiếu là lựa chọn phù hợp nhất cho các bệnh nhân cần sử dụng kính sau phẫu thuật LASIK để có tầm nhìn tốt và thoải mái nhất có thể.
Các bệnh nhân trên 40 tuổi được khuyến cáo sử dụng tròng kính tiệm tiến (tròng kính đa tiêu cự) để có tầm nhìn gần giúp đọc sách báo cũng như tầm nhìn xa được cải thiện hơn.