Nhiễm trùng mắt do Acanthamoeba hay viêm loét giác mạc do amip (Acanthamoeba) ít gặp ở những người đeo kính áp tròng nhưng hậu quả thì vô cùng nghiêm trọng. Bệnh này thường bắt nguồn từ cách bảo quản và vệ sinh kính áp tròng không đúng cách.
Nếu bạn bị đau mắt, đỏ mắt, mờ mắt, nhạy cảm với ánh sáng, chảy nước mắt quá mức hoặc cảm thấy như có gì đó trong mắt thì bạn nên đi khám bác sĩ. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm giác mạc do Acanthamoeba có thể gây mù lòa.
Để tránh Acanthamoeba và tất cả các bệnh nhiễm trùng mắt liên quan đến kính áp tròng, bạn nên tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn chăm sóc, bảo quản và đeo kính áp tròng đúng cách của bác sĩ nhãn khoa.
Contents
Viêm giác mạc Acanthamoeba là gì?
Acanthamoeba là một dạng ký sinh trùng đơn bào giống amip thường được tìm thấy trong các nguồn nước như nước máy, bể bơi, hệ thống nước thải.
Trong lịch sử y khoa, người ta phát hiện ca viêm giác mạc Acanthamoeba đầu tiên vào năm 1973. Đến nay, ước tính khoảng 85% các trường hợp viêm giác mạc liên quan đến những người sử dụng kính áp tròng là do ký sinh trùng Acanthamoeba. Ở các nước phát triển như Việt Nam, tỷ lệ mắc viêm giác mạc do Acanthamoeba là khoảng 1 – 33 trường hợp trên một triệu người đeo kính áp tròng và đáng lo hơn là tỷ lệ này đang tăng dần.
Các nhà nghiên cứu gần đây phát hiện ra rằng tỷ lệ viêm giác mạc do Acanthamoeba đã tăng gần gấp ba kể từ năm 2011 ở các nước Đông Nam Á. Bệnh viện Mắt Trung Ương ghi nhận trung bình 53 trường hợp viêm giác mạc do Acanthamoeba mỗi năm.
Nguyên nhân gây viêm giác mạc Acanthamoeba
Những nguyên làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm giác mạc do Acanthamoeba bao gồm
- Sử dụng vòi hoặc nước giếng bị nhiễm bẩn để rửa kính áp tròng,
- Sử dụng các giải pháp tự chế để bảo quản và làm sạch kính áp tròng,
- Bơi lội hoặc tắm rửa trong khi đeo kính áp tròng
- Kính áp tròng bị bẩn hoàn toàn có thể là nguồn lây nhiễm Acanthamoeba.
Ngoài ra, một số nhà khoa học đưa ra nguyên nhân rằng nhiều hộ gia đình không sử dụng chất khử trùng cho nguồn nước sinh hoạt (vì lo sợ chất khử trùng sẽ gây ung thư), có thể tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển, trong đó có ký sinh trùng Acanthamoeba.
Một số giải pháp làm sạch kính áp tròng mà không cần lau rửa cũng có thể là nguyên nhân gây nhiễm trùng Acanthamoeba. Kính áp tròng không được tiếp xúc với chất tẩy rửa có thể làm cho vi khuẩn dính lâu trên bề mặt tưởng chừng như đã được làm sạch.
Cho dù nguyên nhân là gì, Acanthamoeba có thể dễ dàng bị tiêu diệt khi lau rửa tròng kính bằng dung dịch tẩy rửa chuyên dụng. Như vậy, vệ sinh kính thường xuyên là cách tốt nhất để ngăn ngừa viêm giác mạc do Acanthamoeba.
Các triệu chứng của viêm giác mạc do Acanthamoeba
Các triệu chứng của viêm giác mạc do Acanthamoeba bao gồm:
- Đau mắt đỏ
- Đau mắt sau khi tháo kính áp tròng
- Chảy nước mắt,
- Nhạy cảm với ánh sáng,
- Mờ mắt và cảm giác có gì đó trong mắt.
Với những triệu chứng này, bạn nên đi khám mắt tại bệnh viện mắt hoặc những cơ sở y tế uy tín. Viêm giác mạc do Acanthamoeba thường rất khó chẩn đoán khi mới ở giai đoạn đầu của bệnh vì triệu chứng của nó tương tự với một số bệnh nhiễm trùng mắt khác.
Nếu không được điều trị kịp thời, viêm giác mạc do Acanthamoeba có thể gây mù lòa vĩnh viễn hoặc cần ghép giác mạc để phục hồi thị lực bình thường.
Làm thế nào để giảm nguy cơ viêm giác mạc do Acanthamoeba?
Có một số cách dễ dàng để giảm khả năng mắc phải bệnh này như:
· Tuân thủ đúng hướng dẫn vệ sinh kính áp tròng của bác sĩ chuyên khoa mắt.
· Không bao giờ sử dụng nước máy để rửa kính áp tròng.
· Không bơi lội, tắm rửa trong khi đeo kính áp tròng.
· Ngâm mắt kính của bạn trong dung dịch khử trùng mới sau mỗi lần sử dụng.
· Luôn rửa tay trước khi vệ sinh mắt kính.
· Vệ sinh kính áp tròng ngay khi tháo kính ra khỏi mắt.
Cách bảo quản kính áp tròng
Bảo quản kính áp tròng sạch sẽ và đúng cách là điều hết sức quan trọng. Cụ thể các bước như sau:
- Rửa sạch và làm khô hộp đựng kính áp tròng của bạn ngay khi bỏ mắt kính ra khỏi hộp đựng.
- Bỏ dung dịch cũ đi
- Sau đó đổ đầy dung dịch đa năng hoặc nước muối vô trùng vào. Không được dùng thuốc nhỏ mắt, nước máy hoặc nước uống đóng chai đâu nhé.
- Sau cùng là lộn ngược hộp đựng mắt kính lại.
Nếu cẩn thận hơn bạn có thể khử trùng hộp kính áp tròng mỗi tuần một lần bằng cách ngâm nó trong nước sôi vài phút.
Nhiều bác sĩ mắt cũng khuyên cáo bạn nên thay mới hộp kính áp tròng hàng tháng hoặc tối thiểu ba tháng một lần để giúp ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng mắt bất thường nào liên quan đến nhiễm trùng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nhãn khoa càng sớm càng tốt.