Bạn đang tập luyện thể thao và mong muốn lên “tay” trong thời gian tới, trước tiên, tôi khuyên bạn nên cân nhắc đến việc tập luyện kĩ năng thị giác tại nhà. Bởi vì tầm nhìn rất quan trọng đối với các vận động viên và kể các những người chơi thể thao nghiệp dư.
Các phương pháp rèn luyện kĩ năng thị giác thể thao sẽ giúp bạn nâng cao hiệu suất thể thao ở một mức độ phụ thuộc vào môn thể thao mà bạn đang theo đuổi.
Contents
Tại sao tập luyện kỹ năng thị giác tại nhà lại giúp bạn chơi thể thao tốt hơn?
Ví dụ nếu như bạn là một người chơi golf, bạn cần rèn luyện sự phối hợp tay mà mắt, căn thời gian và cách đánh bóng để điều chỉnh được hướng bóng mà bạn mong muốn.
Đối với các bộ môn thể thao điện tử, những người “gánh team” cần phải đưa ra quyết định các bước thi đấu tiếp theo chỉ dựa vào sự quan sát những gì nhìn thấy trên sân thì trí nhớ trực quan (Visual memory) lại là một kĩ năng hết sức quan trọng.
Tuy nhiên đối với bộ môn bắn cung, trí nhớ trực quan lại không quan trọng đối với các cung thủ bởi vì những người này thi đấu và tập luyện ở một môi trường tương đối tĩnh.
Ở một ví dụ khác, kỹ năng phối hợp mắt và chân rất quan trọng đối với những người chơi đá bóng và tennis trong khi tầm nhìn ngoại vi (peripheral vision) lại thực sự cần thiết đối với các vận động viên bóng rổ.
Một kỹ năng khác là độ nhạy cảm tương phản (Contrast sensitivity) lại quan trọng đối với những người ưa thích trượt tuyết khi những người này phải quan sát mọi thứ trên nền tuyết trắng để quyết định hướng rẽ.
Các kỹ năng thị giác cần thiết trong thể thao mà có thể luyện tập ở nhà
Nếu bạn đang phân vân là liệu các kỹ năng thị giác trong thi đấu thể thao có phức tạp không và có thể luyện tập ở nhà không? Thì tôi xin trả lời cho bạn là bạn hoàn toàn có thể luyện tập các kỹ năng này ở nhà mà không cần phải đến trung tâm hay tìm đến các chuyên gia tầm nhìn thể thao nào cả.
Dưới đây chúng tôi xin cung cấp cho bạn một vài kĩ năng tầm nhìn thể thao cơ bản mà bạn có thể dễ dàng làm ở nhà nhé:
1/ Kỹ năng linh hoạt-tập trung (Focus Flexibility)
Kỹ năng linh hoạt tập trung là khả năng mà bạn có thể thay đổi từ việc nhìn một vật ở xa sang một vật ở gần và ngược lại. Thường thì những người sau 40 tuổi sẽ mất dần đi khả năng này và cần phải dùng đến kính đọc, kính đa tròng (multifocal eyeglasses), và kính áp tròng.
Bạn không thể cải thiện được sự linh hoạt tập trung của mình qua các chương trình đào tạo thị lực hoặc các bài tập về mắt khi mất đi kĩ năng này là do viễn thị. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể thực hành kĩ năng linh hoạt tập trung bằng một các vô cùng đơn giản tại nhà đó chính là tập trung vào chuyển đổi tiêu điểm giữa các vật ở xa rồi lại gần.
Một mẹo nhỏ mà chúng tôi khuyên bạn thường xuyên làm ở nhà đó chính là thay đổi tiêu cự giữa màn hình máy tính của bạn và một bức tranh treo trên tường hoặc một cảnh bên ngoài cửa sổ. Phương pháp này không chỉ giúp bạn cải thiện kĩ năng tập trung linh hoạt mà còn có thể làm giảm mỏi mắt do nhìn máy tính trong một thời gian dài.
2/Nhận thức ngoại vi (Peripheral Awareness)
Kỹ năng nhận thức ngoại vi có liên quan đến nhận thức của bạn về những gì đang diễn ra ở hai bên mà bạn không cần quay đầu lại. Các bác sĩ mắt cũng kiểm tra thị lực ngoại biên (peripheral vision) bằng cách cho bạn nhìn thẳng về phía trước trong khi để đèn nhấp nháy ở nhiều góc khác nhau ở một bên.
Để cải thiện nhận thức ngoại biên, bạn hãy thử nhìn một cảnh chuyển động trên tivi hoặc màn hình máy tính hay trên vỉa hè trong khi đầu quay sang một bên. Bạn nhớ thực hành nhìn cả bên trái và bên phải nhé.
3/Hiệu quả thị giác động (Dynamic Visual Acuity)
Thị lực động cho phép bạn có thể nhìn rõ các vật khi chúng di chuyển nhanh. Điều đó có nghĩa là cho dù bạn có thị lực 20/20 khi ngồi yên và đọc biểu đồ mắt nhưng thị lực của bạn có thể kém đi khi nhìn các vật chuyển động. Trong quá trình kiểm tra tầm nhìn thể thao, bạn sẽ được yêu cầu quan sát những vật thể hoặc chữ cái di chuyển nhanh trên màn hình máy tính. Nhiệm vụ của bạn là phải xác định được vật đó khi chúng biến mất.
Bạn có thể rèn luyện kĩ năng thị giác động ở nhà nếu như bạn có một chiếc máy ghi âm cũ ở nhà. Điều bạn cần làm là cắt các chữ cái có kích thước khác nhau ra khỏi tạp chí mà đặt chúng vào bàn xoay và xác định các chữ các đó khi máy quay. Bạn nên sử dụng tốc độ quay khác nhau của máy để kiểm tra kĩ năng của mình. Nếu thấy bài kiểm tra quá dễ dàng, bạn có thể thử với các chữ cái nhỏ hơn.
4/ Nhận thức sâu sắc
Khả năng thị giác này cho phép bạn có thể phán đoán được không gian, kể cả khoảng cách giữa bạn và một vật hay một người ở xa. Để kiểm tra kĩ năng này, bạn cần phải xác định các đối tượng hoặc hình dạng trong một không gian ngẫu nhiên, thường là sẽ có hoa văn chấm bi.
Khả năng này phụ thuộc hoàn toàn và đặc điểm vật lí của mắt bạn. Nhiều người cho rằng khoảng cách giữa hai đồng tử đóng vai quan trọng đến khả năng nhìn đa chiều của bạn.
Tuy nhiên, để cải thiện kĩ năng này bạn có thể thử đặt một chiếc nắp lên bút và thả ra, hoặc giữ một viên sỏi rất nhỏ vào cánh tay và thả nó vào ống hút.
5/Tầm nhìn màu
Khả năng phát hiện màu sắc và sắc thái khác nhau rất quan trọng trong khi bạn chơi các môn thể thao bóng như bóng đá.
Trong thực tế, việc “mù màu” có thể gây ra nhiều vấn đề cho một số vận động viên. Một trong những triệu chứng phổ biến nhất của căn bệnh mù màu là không có khả năng phân biệt màu đỏ và màu xanh lá. Điều đó có nghĩa là bạn thực sự khó khăn khi tham gia đá bóng màu đỏ nâu trên sân cỏ màu xanh lá.
Để kiểm tra khả năng quan sát màu sắc, bạn có thể sử dụng các thẻ có các mẫu chấm ngẫu nhiên được in bằng một màu cụ thể cùng với một vật thể có màu sắc khác. Nếu bạn không thể phân biệt được hai màu, bạn đang có vấn đề về quan sát màu sắc rồi đấy.
Nhưng đừng lo lắng, bạn hoàn toàn có thể sử dụng một kính màu để tăng cường các màu đặc biệt, như màu vàng, bằng cách lọc các màu khác. Ngay cả khi bạn không bị thiếu màu vàng, việc tăng cường màu của bóng, chẳng hạn như quả bóng tennis màu vàng, có thể giúp bạn nhìn thấy rõ hơn. Vì vậy, bạn có thể có nhiều thời gian để phản ứng lại với bóng. Bên cạnh đó, kính mắt thể thao tăng cường hiệu suất và kính áp tròng được thiết kế với các sắc thái khác nhau cho các môn thể thao cụ thể cũng là một trong những lựa chọn tối ưu cho những người bị mù màu.
Tất nhiên, bạn không thể thực sự nhìn thấy các màu khác nhau nếu bạn bị mù màu. Bạn có thể cân nhắc việc đeo các loại kính gọng và kính áp tròng đặc biệt cho bệnh mù màu để cải thiện màu sắc của mình. Những loại kính này có tông màu đặc biệt tăng cường sự khác biệt giữa các màu nhất định để giúp những người bị mù màu phân biệt rõ hơn một vật thể.
6/ Kỹ năng thống trị tay và mắt
Hiểu được mắt nào chiếm ưu thế có thể giúp vận động viên áp dụng các chiến lược tốt hơn để cải thiện thành tích thể thao.
Hầu hết các vận động viên đều biết họ thuận tay phải hoặc tay trái để điều chỉnh các chuyển động cơ thể cho phù hợp. Nhưng họ có thể không nhận ra rằng mắt thống trị để tập trung xử lý thông tin hình ảnh đầy đủ và chính xác hơn mắt không chiếm ưu thế.
Ví dụ rằng nếu biết mắt nào chiếm ưu thế, các vận động viên sẽ sử dụng mắt đó để phân tích các chuyển động trong các môn thể thao như bóng rổ hoặc bóng chày trong khi mắt kia chỉ có nhiệm vụ quan sát.
Có một điều đặc biệt là có một số vận động viên là người chiếm ưu thế chéo, có nghĩa là người thuận tay phải chiếm ưu thế mắt trái hoặc người thuận tay trái là người thuận mắt phải. Đây có thể là một lợi thế trong một số môn thể thao, nhưng có thể là một bất lợi nghiêm trọng trong các môn thể thao như bắn cung và bắn mục tiêu trong đó một bên của cơ thể được sử dụng để ngắm và bắn.
Bởi vì, trong bắn mục tiêu, một bàn tay chiếm ưu thế và mắt chủ đạo có xu hướng phối hợp với nhau hiệu quả hơn nhiều khi chúng ở cùng một phía của cơ thể. Vì vậy, nếu bạn gặp khó khăn trong việc bắn trúng mục tiêu, sự thống trị chéo có thể là lý do. Bạn có thể cần thực hiện các điều chỉnh như chuyển đổi tay bạn thường sử dụng để giữ súng của bạn để đảm bảo bạn có thể xem mục tiêu bằng mắt thống trị của mình.
Đào tạo tầm nhìn thể thao cho các vận động viên chuyên nghiệp
Nếu bạn là một vận động viên chuyên nghiệp, bạn hãy xem xét đến việc gặp một chuyên gia tầm nhìn thể thao để đào tạo và thử nghiệm để có hiệu suất thể thao tốt hơn.
Ngoài ra, một bác sĩ mắt chuyên về tầm nhìn thể thao có thể cho bạn lời khuyên có giá trị về kính mắt đặc biệt như kính an toàn thể thao và kính áp tròng để nâng cao hiệu suất.
Một chuyên gia cũng có thể nghĩ ra một chương trình chính thức về đào tạo tầm nhìn thể thao để giải quyết các nhu cầu cụ thể của bạn.