Nhìn đôi (song thị) là một trong những vấn đề về mắt khá phổ biến, nó gây ra không ít phiền toái trong cuộc sống cũng như sinh hoạt hàng ngày ở những người mắc phải. Vậy nguyên nhân của chứng song thị là gì và có cách nào điều trị hiệu quả không? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp giúp bạn.
Contents
Nhìn đôi là gì?
Nhìn đôi (Diplopia) là một thuật ngữ để định danh một trong những hội chứng nhãn khoa, tại Việt Nam hội chứng này thường được biết đến với tên gọi chứng song thị hoặc tật nhìn đôi.
Nguồn ảnh: Bệnh viện Mắt Sài Gòn
Bệnh nhân bị song thị khi nhìn một vật thể bất kỳ thì não bộ sẽ ghi nhận cùng lúc hai hình ảnh của vật thể đó. Các hình ảnh này có thể nằm đè lên nhau, giao nhau hoặc đứng cạnh nhau. Đôi khi người bệnh lại nhìn thấy hình ảnh chuẩn của vật thể khá sắc nét nhưng luôn có cái bóng đằng sau nó. Hiện tượng này còn được biết đến giống như “hình ảnh ma” vậy.
Chứng song thị hiện được phân loại thành 3 nhóm chính:
Nguồn ảnh: Eye Optometrists
- Song thị ngang: Đây là hiện tượng song thị mà trong đó hai hình ảnh phản chiếu của vật thể được ghi nhận nằm cạnh nhau.
- Song thị đứng: Hiện tượng song thị này lại khiến hình ảnh phản chiếu của vật thể đứng chồng lên nhau.
- Song thị một mắt: Hiện tượng song thị này tương đối đặc biệt, nó chỉ xảy ra khi chúng ta che một mắt và quan sát bằng mắt còn lại.
Chứng song thị rất có thể là một trong những dấu hiệu khởi phát của nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác nhau. Bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ nhãn khoa để được thăm khám kịp thời ngay thời gian đầu gặp phải tình trạng này nhé!
Các nguyên nhân gây ra tật song thị
Nếu bạn chỉ gặp tình trạng song thị trong một thời gian ngắn thì khả năng cao đây là tác dụng phụ đến từ thói quen uống nhiều rượu hoặc do mệt mỏi quá độ. Đối với trường hợp này bạn chỉ cần cân đối lại việc sinh hoạt hàng ngày sao cho khoa học là được.
Tuy nhiên, nếu tật song thị kéo dài và thường xuyên tái phát thì nguyên nhân gây ra tình trạng này có thể nghiêm trọng hơn như:
- Do bệnh nhân đã từng bị đột quỵ, chấn thương sọ não, u não, sưng não hoặc phình động mạch,…
- Do bệnh nhân từng mắc các bệnh lý liên quan đến mắt như: bệnh giác mạc chóp (Keratoconus), đục thủy tinh thể hoặc khô mắt kéo dài. Thường các bệnh lý này sẽ dẫn đến chứng song thị một mắt.
- Do bệnh nhân từng thực hiện phẫu thuật khúc xạ: Nếu bạn đã từng thực hiện phẫu thuật LASIK, PRK hoặc các phẫu thuật khúc xạ khác để điều trị cận, viễn, loạn thị thì bạn sẽ có khả năng cao hơn mắc tật song thị. Lý do là vì giác mạc của bạn đã bị thay đổi hậu phẫu, các tia sáng đi vào mắt bị tán xạ thay vì tập trung đúng vị trí. Thông thường, tình trạng nhìn đôi sau phẫu thuật sẽ tự biến mất sau vài tuần hoặc vài tháng. Tuy nhiên, nếu tình trạng này vẫn tiếp tục kéo dài thì có khả năng bạn sẽ phải cân nhắc phương pháp phẫu thuật laser để điều trị dứt điểm.
- Do liệt dây thần kinh sọ não: Tật song thị có thể bắt nguồn từ người bệnh đang bị liệt dây thần kinh sọ não dẫn đến mất kiểm soát các cơ cũng như chức năng hoạt động của mắt. Liệt dây thần kinh sọ não có thể xuất hiện sau khi bệnh nhân bị mắc tiểu đường thời gian dài, có u trong não, viêm màng não, huyết áp cao, tắc nghẽn động mạch hoặc phình động mạch.
Mối quan hệ giữa tật song thị và bệnh mắt lác (mắt lé)
Sở dĩ mắt chúng ta có khả năng nhìn cùng một hình ảnh bằng hai mắt đồng thời là do sự kết hợp của một mạng lưới cơ, dây thần kinh phức tạp của mắt và não bộ. Khi các bộ phận này kết hợp nhịp nhàng, cả hai mắt của chúng ta sẽ cùng hướng về một vị trí và lấy nét một cách chính xác để thu về hình ảnh. Tuy nhiên, nếu hai mắt hướng về hai vị trí khác nhau hoặc chọn các tiêu điểm khác nhau thì chứng song thị xuất hiện là hoàn toàn dễ hiểu.
Có một số người bẩm sinh đã có hai mắt không nhìn về một điểm cùng lúc được, đây chính là bệnh lý lác mắt. Mắt của các bệnh nhân này có thể hướng và trong hoặc hướng ra ngoài, hướng lên trên hoặc hướng xuống dưới nhưng hai bên mắt không bao giờ cùng cùng hướng về một vị trí được.
Nếu bạn là một bệnh nhân bị lác mắt thì mỗi mắt của bạn sẽ nhìn một vật thể cùng lúc, điều này đồng nghĩa với việc não bộ bạn phải xử lý đồng thời hai hình ảnh phản chiếu khác nhau hoàn toàn. Đây chính là nguyên nhân gây ra tật song thị. Để giải quyết dứt điểm bệnh lý này có thể bạn phải chọn phẫu thuật hoặc dùng nhiều liệu pháp điều chỉnh thị lực khác nhau.
Phương pháp điều trị chứng song thị
Nếu bạn muốn điều trị song thị mà mình đang gặp phải thì bạn có thể cân nhắc phương án phẫu thuật, sử dụng các liệu pháp thị lực hoặc đeo kính thuốc chuyên dụng.
Điều quan trọng nhất là bạn cần đến gặp bác sĩ nhãn khoa ngay khi gặp phải tình trạng này. Các bác sĩ nhãn khoa sau khi khám chuyên sâu cho bạn sẽ tìm liệu pháp điều trị phù hợp hoặc giới thiệu bạn đến gặp các bác sĩ giải phẫu thần kinh.
Bạn không nên chủ quan nếu đã từng bị song thị trong một thời gian ngắn rồi tình trạng này đột ngột biến mất. Song thị tự biến mất có thể không phải nó đã được giải quyết dứt điểm mà có thể chỉ là do não bộ của bạn kiểm soát hình ảnh tốt. Rất có thể việc bạn bỏ qua triệu chứng song thị là bạn đang bỏ qua dấu hiệu khởi phát của một căn bệnh nguy hiểm nào đó.
Nhìn chung, tật song thị là một tật khó điều trị dứt điểm, đặc biệt là nếu nó bắt nguồn từ sau thời gian đột quỵ hoặc liệt dây thần kinh. Nếu không thể điều trị được dứt điểm trong thời gian ngắn thì cách tốt nhất là bạn nên học cách thích nghi với tật thị lực này. Bác sĩ nhãn khoa có thể kê đơn kính thuốc, kính áp tròng đặc biệt để giảm tình trạng song thị nếu cần thiết.
Cuối cùng, hãy nhớ rằng chứng song thị rất có thể là dấu hiệu khởi phát của các căn bệnh nguy hiểm như u não, phình động mạch,… Hãy liên hệ ngay với bác sĩ nhãn khoa để được thăm khám kịp thời nếu bạn đang phải đối mặt với tật thị giác này!