Rung giật nhãn cầu: mắt bạn chuyển động mà không thể tự chủ?

Rung giật nhãn cầu là một loại bệnh về mắt khá phổ biến trong cuộc sống hàng ngày. Nếu bạn không may mắc phải bệnh, bạn sẽ cảm thấy khó chịu vì mắt cứ bị “rung lắc” không thể tự chủ được, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống hàng ngày của bạn. Vậy bệnh rung giật nhãn cầu là gì, nguyên nhân và cách điều trị bệnh này hiệu quả ra sao? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu cụ thể trong bài viết này nhé.

Rung giật nhãn cầu là gì?

Rung giật nhãn cầu (Nystagmus) là thuật ngữ dùng để mô tả tình trạng mắt cử động lặp đi lặp lại, không có chủ ý, khiến bệnh nhân không thể giữ mắt của họ nhìn vào một vật thể nhất định.

Có hai dạng rung giật nhãn cầu cơ bản:

• Rung giật nhãn cầu kiểu lò xo (Jerk nystagmus): mắt chuyển động rất nhanh theo một hướng, sau đó là chuyển động chậm hơn theo hướng ngược lại.

• Rung giật nhãn cầu kiểu quả lắc (Pendular nystagmus): mắt chuyển động với vận tốc bằng nhau theo các hướng hai hướng khác nhau.

Các loại rung giật nhãn cầu:

Rung giật nhãn cầu thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh; điều này có nghĩa là người ta có thể mắc phải bệnh này từ rất sớm. Các chuyên gia cho biết cứ 1.000 trẻ em được sinh ra thì có 2-3 trẻ mắc chứng rung giật nhãn cầu.

Phân loại rung giật nhãn cầu

Thực tế có nhiều loại rung giật nhãn cầu khác nhau bao gồm:

Rung giật nhãn cầu bẩm sinh (Congenital nystagmus): bệnh có ngay từ khi trẻ mới được sinh ra. Với tình trạng này, hai mắt trẻ sẽ bị rung lắc cùng với nhau (dao động như một con lắc). Hầu hết các loại rung giật nhãn cầu ở trẻ sơ sinh đều được coi là một dạng lác, có nghĩa là hai mắt trẻ không nhất thiết lúc nào cũng phải hoạt động cùng lúc với nhau.

Rung giật nhãn cầu biểu hiện (Manifest nystagmus): xuất hiện mọi lúc.

Rung giật nhãn cầu tiềm ẩn (latent nystagmus): chỉ xảy ra khi che đi một mắt.

Rung giật nhãn cầu ẩn hiện (Manifest-latent nystagmus): liên tục xuất hiện, nhưng trầm trọng hơn khi một bên mắt bị che.

Rung giật nhãn cầu mắc phải (Acquired nystagmus): Nguyên nhân là do một loại bệnh lý như: bệnh đa xơ cứng, u não, bệnh thần kinh do tiểu đường… gây ra; hoặc do bệnh nhân từng bị tai nạn như chấn thương ở đầu… hoặc do vấn đề thuộc về thần kinh như do tác dụng phụ của thuốc gây ra.

Nguyên nhân và triệu chứng

Hầu hết những người bị rung giật nhãn cầu đều là do bẩm sinh hoặc phát triển bệnh ở giai đoạn tuổi còn nhỏ. Trừ khi hiện tượng rung giật đó là do chấn thương hoặc bệnh tật, chứ hầu hết các loại rung giật nhãn cầu đều là do yếu tố rối loạn phối hợp phản xạ tiền đình mắt và các dây thần kinh điều khiển cơ vận nhãn.

Khi đó, rung giật nhãn cầu có thể được chia ra làm 2 trường hợp:

• Rung giật nhãn cầu khi nhìn vật chuyển động (liên quan đến mắt)
• Rung giật nhãn cầu do yếu tố tiền đình (liên quan đến tai trong):

Những người có vấn đề về tai trong có thể bị rung giật nhãn cầu mạnh bất thình lình (jerk nystagmus). Khi mắt chuyển động để nhìn vật, những người bị bệnh sẽ cảm thấy buồn nôn và chóng mặt. Loại rung giật nhãn cầu này thường chỉ xuất hiện tạm thời. Nó cũng có thể xảy ra ở những người bị bệnh Meniere (một chứng rối loạn tai trong) hoặc khi nước đọng vào một bên tai. Đôi khi dùng thuốc thông tắc mũi có thể hỗ trợ chứng rung giật nhãn cầu mắc phải này.

Tất cả các dạng rung giật nhãn cầu đều khiến cho các bệnh nhân không thể kiểm soát đôi mắt của mình. Đôi khi tình trạng rung giật nhãn cầu ở trẻ sơ sinh có thể được cải thiện khi đến tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, tình trạng cũng có thể tiến triển nặng hơn khi người bệnh bị mệt mỏi và căng thẳng.

Hầu hết những người bị rung giật nhãn cầu đều phải đối mặt với một số hạn chế về tầm nhìn. Bởi vì mắt tự nháy liên tục, nên tất cả những gì bệnh nhân nhìn vào đều không rõ ràng. Một số bệnh nhân bị rung giật nhãn cầu nặng ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực, khi đó rung giật nhãn cầu có thể được coi là một dạng khiếm thị.

Nếu bạn bị rung giật nhãn cầu, ngoại hình của bạn cũng sẽ bị ảnh hưởng vì đôi mắt của bạn luôn chuyển động mất kiểm soát. Để nhìn rõ hơn, bạn có thể cần quay đầu lại và nhắm mắt vào nơi được gọi là “điểm trống”. Đây là một góc đầu khiến mắt di chuyển ít nhất, có thể ổn định hình ảnh giúp tầm nhìn tốt hơn.

Khi bạn bị rung giật nhãn cầu, bạn phải đối phó với những hậu quả cá nhân và xã hội do khác biệt này gây ra. Nó có thể ảnh hưởng đến hầu hết mọi khía cạnh trong cuộc sống của bạn, bao gồm cách bạn giao tiếp với người khác, cơ hội học tập, công việc cũng như hình ảnh cá nhân của bạn. Tư vấn có thể là một giải pháp hữu ích nếu bạn đang phải đối mặt với những thách thức xã hội và cá nhân liên quan đến rung giật nhãn cầu.

Có cách nào chữa rung giật nhãn cầu không?

Một số phương pháp điều trị y tế được đưa ra để hỗ trợ những người bị rung giật nhãn cầu (bao gồm rung giật nhãn cầu bẩm sinh):

Phương pháp phẫu thuật: phẫu thuật thường giúp làm giảm các vị trí rỗng, giảm độ nghiêng đầu và cải thiện vẻ ngoài thẩm mỹ.

Điều trị bằng thuốc: các loại thuốc như Botox hoặc Baclofen có thể làm giảm một số chuyển động rung giật nhãn cầu, mặc dù kết quả chỉ mang tính tạm thời.

Điều trị bằng phản hồi sinh học: Một số người bị rung giật nhãn cầu cảm thấy cải thiện nhờ vào việc đào tạo phản hồi sinh học (biofeedback). [Phản hồi sinh học là một kỹ thuật trí não-cơ thể, liên quan đến việc sử dụng phản hồi thị giác hoặc thính giác để giành quyền kiểm soát các chức năng cơ thể không tự chủ được như lưu lượng máu, huyết áp và nhịp tim. Kỹ thuật này có thể được sử dụng để giúp giảm bớt các triệu chứng của các tình trạng bao gồm huyết áp cao, căng thẳng mãn tính, đau đầu, đau, lo lắng và các triệu chứng của bệnh rung giật nhãn cầu]

Kính mắt và kính áp tròng: Hai loại kính điều chỉnh tật khúc xạ này đều có thể giúp những người bị rung giật nhãn cầu nhìn rõ hơn. Tuy nhiên, bạn nên chọn đeo kính áp tròng hơn là kính gọng. Bởi vì kính áp tròng nằm trên giác mạc nên có thể chuyển động theo độ rung lắc của giác mạc, khi đó tâm kính luôn được định vị ở giữa mắt để cho tầm nhìn tốt hơn. Trong khi đó kính gọng giữ nguyên vị trí, mắt rung lắc thì bệnh nhân sẽ không nhìn qua tâm kính mà nhìn lệch ra bên rìa hoặc gọng kính nên hiệu quả điều chỉnh thị lực không cao.

Cách giúp trẻ vượt qua chứng rung giật nhãn cầu

​Thông thường, rung giật nhãn cầu được phát hiện ở trẻ em khi còn rất nhỏ. Các bậc phụ huynh và cha mẹ có thể thực hiện một số công việc sau để giúp các bé mau khỏi bệnh và có được tinh thần tốt:

• Đưa trẻ đến bệnh viện mắt uy tín vào gặp các bác sĩ nhãn khoa để được điều trị rung giật nhãn cầu an toàn hiệu quả nhất.
• Đảm bảo rằng kính hoặc kính áp tròng của con bạn luôn được cập nhật và thị lực được điều chỉnh ở mức cao nhất có thể.
• Tạo điều kiện cho giáo viên của con bạn hiểu những điều cơ bản về rung giật nhãn cầu, bao gồm cả việc tình trạng bệnh ảnh hưởng như thế nào đến khả năng nhìn, học và tương tác với những đứa trẻ khác.
• Giải thích rung giật nhãn cầu cho gia đình, bạn bè và những người xung quanh nhận biết khi mắt của con bạn đảo qua lại. Hãy giải thích một cách rõ ràng, ngắn gọn và đúng trọng tâm.
• Đừng hạ thấp kỳ vọng của bạn đối với con. Hầu hết những em bị rung giật nhãn cầu đều có thể nhìn thấy, học tập và tương tác đủ tốt để có cuộc sống bình thường như bao người.
• Hãy suy nghĩ tích cực lên. Rung giật nhãn cầu chỉ là một “khuyết tật”, mắt vẫn có thể nhìn thấy, không phải là ngày tận thế. Khi lớn lên, trẻ bị rung giật nhãn cầu cần được giúp đỡ để hiểu lý do tại sao mắt của chúng khác thường. Hãy tạo động lực cho trẻ để trẻ hiểu rằng rung giật nhãn cầu sẽ không ngăn cản chúng trở thành một người bình thường.

Sau cùng, nếu bạn bị rung giật nhãn cầu, hãy đi khám mắt thường xuyên để được theo dõi về cả sức khỏe mắt và thị lực nhé.

————————————————

rung nhãn cầu

rung giật nhãn cầu

khám rung giật nhãn cầu

rung giật nhãn cầu bẩm sinh có chữa được không

rung giật nhãn cầu ở trẻ sơ sinh

chữa rung giật nhãn cầu bẩm sinh

rung giật nhãn cầu có nguy hiểm không

rung giật nhãn cầu bệnh học

rung giật nhãn cầu bẩm sinh webtretho

rung giật nhãn cầu ở trẻ em

rung giật nhãn cầu điều trị

rung giật nhãn cầu là gì

rung giật nhãn cầu ngang

bệnh rung lắc nhãn cầu

rung giật nhãn cầu là

dấu rung giật nhãn cầu

chữa rung giật nhãn cầu

rung lắc nhãn cầu

rung giật nhãn cầu có chữa được không

rung giật nhãn cầu dọc

rung giật nhãn cầu bẩm sinh

rung giật nhãn cầu cơ chế

bệnh rung giật nhãn cầu có nguy hiểm không

rung giật nhãn cầu xoay