Contents
Phẫu thuật thay thuỷ tinh thể RLE là gì?
Phẫu thuật thay thuỷ tinh thể RLE (RLE viết tắt của từ Refractive Lens Exchange) là một phương pháp được sử dụng rất phổ biến trong điều trị lão thị hoặc viễn thị nặng. Phương pháp này có những lợi thế vượt trội so với các phương pháp phẫu thuật thông thường như LASIK, PRK hay phakic IOLs trong điều chỉnh lão thị, viễn thị nặng.
Phẫu thuật RLE rất giống với phẫu thuật đục thủy tinh thể, tuy nhiên thay vì loại bỏ thuỷ tinh thể tự nhiên của mắt đã bị đục, phẫu thuật RLE loại bỏ thuỷ tinh thể vẫn trong suốt và thay thế bằng một thuỷ tinh thể nhân tạo mới có hình dạng tương tự. Các bệnh nhân đã phẫu thuật RLE đều nhận thấy tầm nhìn được cải thiện và hiếm khi phải đeo kính.
Ngoài ra, phương pháp RLE còn được sử dụng trong điều trị các trường hợp cận thị nặng. Tuy nhiên, do tính tiện lợi và thời gian hồi phục nhanh chóng, phương pháp LASIK, PRK và phakic IOLs được sử dụng phổ biến hơn trong điều chỉnh cận thị.
Các loại thấu kính nội nhãn trong phẫu thuật RLE
Giống như trong phẫu thuật đục thủy tinh thể, phẫu thuật RLE cũng cung cấp ba loại thấu kính nội nhãn thay thế để lựa chọn, tuỳ thuộc vào nhu cầu cá nhân và tình trạng mắt của bạn; bao gồm:
– Thấu kính nội nhãn đơn tiêu (Monofocal IOLs):
Đây là loại thấu kính đơn tiêu cự cho nên tại một thời điểm bạn chỉ có thể nhìn rõ vật ở khoảng cách xa, khoảng cách trung bình hoặc khoảng cách gần. Loại thấu kính này không thể giúp mắt đồng thời nhìn rõ vật ở mọi khoảng cách khác nhau. Nếu bạn có thể nhìn rõ vật ở khoảng cách xa, điều đó đồng nghĩa là bạn không thể nhìn rõ vật ở khoảng cách gần và ngược lại.
– Thấu kính nội nhãn đa tiêu cự (Multifocal IOLs):
Trái với thấu kính đa tiêu cự, loại thấu kính này có khả năng giúp mắt điều tiết một cách đồng thời ở nhiều khoảng cách khác nhau.
– Thấu kính nội nhãn tự điều tiết (Accommodating IOLs):
Thấu kính nội nhãn tự điều tiết là một loại thấu kính đơn tiêu cự. Bằng cách điều tiết và thay đổi nhất quán theo sự chuyển động của các cơ mắt, kính nội nhãn điều tiết có thể giúp bạn nhìn vật rõ nét ở nhiều khoảng cách khác nhau.
Quy trình phẫu thuật RLE
Toàn bộ quá trình thay thể thủy tinh thể thường kéo dài khoảng 15 phút. Trong trường hợp bạn cần phẫu thuật RLE ở cả hai bên mắt, thời gian tối thiểu giữa hai lần phẫu thuật sẽ cách nhau khoảng 1 tuần.
Trước khi tiến hành các thủ tục phẫu thuật, các bác sĩ sẽ nhỏ hoặc tiêm thuốc gây mê cho bệnh nhân giúp giảm đau nhức trong khi phẫu thuật và sau phẫu thuật.
Sau phẫu thuật, tầm nhìn của bạn thường được cải thiện trong một khoảng thời gian rất ngắn. Nhiều bệnh nhân thậm chí còn thấy thị lực thay đổi rõ rệt ngay sau khi trải qua phẫu thuật.
Tuy nhiên, quá trình hồi phục hậu phẫu thuật RLE mất nhiều thời gian hơn so với các phương pháp khác như LASIK, PRK… Bạn sẽ mất khoảng một tuần để mắt có thể hồi phục hoàn toàn và quay về trạng thái bình thường. Một số người còn gặp các biến chứng hậu phẫu thuật như: tầm nhìn bị mờ, lóa, bị hào quang khi nhìn ánh sáng,… Tuy nhiên, các vấn đề này có thể sẽ tự biến mất sau một khoảng thời gian ngắn hoặc nhờ đến sự can thiệp y tế.
Thấu kính IOLs được đặt cố định dưới bề mặt giác mạc nên không gây cảm giác cộm mắt hay vướng víu trong quá trình sử dụng. Hơn thế nữa, bởi thấu kính IOLs được đặt sâu bên trong mắt, nên không ai có thể quan sát thấy. Mắt bạn sẽ trông giống như hoàn toàn tự nhiên vậy.
Trong phẫu thuật RLE, lớp thấu kính IOLs mới được đặt dưới giác mạc sẽ thay thế vĩnh viễn lớp thuỷ tinh thể tự nhiên của mắt. Tuy nhiên, điều này không có gì đáng lo ngại bởi lớp thấu kính này có khả năng duy trì lâu dài và còn giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ hồi quy (chứng suy giảm thị lực) sau này.
Phẫu thuật thay thuỷ tinh thể cho người lão thị
Lão thị thường xảy ra ở hầu hết mọi người đã bước qua độ tuổi 40. Đây là vấn đề thường gặp trong quá trình biến đổi của mắt, khi thuỷ tinh thể trở nên cứng hơn và giảm độ linh hoạt. Những triệu chứng này khiến mắt bạn giảm khả năng điều tiết, ảnh hưởng đến thị lực khi nhìn các vật ở gần.
Để điều chỉnh viễn thị, các bác sĩ có thể lựa chọn giữa hai phương pháp chữa trị: có sự can thiệp hoặc không có sự can thiệp của phẫu thuật.
Kính lão, kính hai tròng, tròng đa tiêu cự không đường ráp nối, kính áp tròng đa tiêu… là một số phương pháp điều chỉnh viễn thị không cần phẫu thuật được áp dụng phổ biến hiện nay. Ngoài ra, các phương pháp đơn thị (monovision) trong thời gian gần đây cũng bắt đầu được sử dụng phổ biến nhằm hỗ trợ người viễn thị.
Trước kia, những phương pháp phẫu thuật điều chỉnh khúc xạ như LASIK, PRK, phakic IOLs không thể chữa trị dứt điểm các chứng bệnh của lão thị. Thế nhưng, y học hiện tại đã phát triển, các phương pháp phẫu thuật tiên tiến như LASIK đơn thị (Monovision Lasik) hay phẫu thuật CK đã được đưa vào chữa trị thực tiễn cho bệnh nhân viễn thị và đạt được những kết quả ngoài mong đợi. Tuy nhiên, những phương pháp phẫu thuật trên không phù hợp với tất cả mọi người. Bệnh nhân trước khi trải qua phẫu thuật LASIK hay CK đều phải xét nghiệm và kiểm tra chặt chẽ để xác định xem có phù hợp phẫu thuật hay không.
Đối với những người bị viễn thị từ mức độ trung bình đến nặng, phẫu thuật RLE có lẽ là phương pháp phù hợp hơn so với phẫu thuật CK hay LASIK đơn thị.
Phẫu thuật thay thuỷ tinh thể RLE khác gì với phẫu thuật LASIK?
Hiện nay phương pháp phẫu thuật LASIK là phổ biến nhất giúp điều chỉnh cận thị và viễn thị. Tuy nhiên LASIK vẫn có nhiều hạn chế và không phù hợp với một số vấn đề về mắt nhất định. Chẳng hạn, đối với những người mắc tật khúc xạ nặng hoặc giác mạc hình dạng bất thường, thì phẫu thuật thay thế thuỷ tinh thể sẽ là phương án lựa chọn tốt hơn.
Không giống như LASIK hay PRK, phẫu thuật thay thế thuỷ tinh thể RLE có thể điều trị gần như tất cả mức độ nặng nhẹ của tật viễn thị. Hơn nữa, chất lượng thị lực hậu phẫu thuật RLE thường được cải thiện rõ rệt hơn ở các trường hợp viễn thị trung bình và nặng.
Tuy nhiên, chi phí phẫu thuật RLE thường cao hơn khoảng hai lần so với các phương pháp phẫu thuật thông thường. Vì thế, trước khi quyết định lựa chọn một phương án phẫu thuật, bạn cần cân nhắc một kỹ các khía cạnh khác nhau để đưa ra phương án phù hợp nhất với mình.
Bạn có cần đeo kính sau phẫu thuật RLE không?
Bạn có cần phải sử dụng kính mắt hoặc kính áp tròng sau phẫu thuật RLE hay không phụ thuộc phần lớn vào loại thấu kính nội nhãn mà bạn lựa chọn.
Loại thấu kính được sử dụng phổ biến nhất trong phẫu thuật RLE là thấu kính nội nhãn đơn tiêu (thấu kính chỉ có một tiêu cự đồng nhất). Thấu kính đơn tiêu cho tầm nhìn tốt nhất, tăng cường độ nhạy tương phản cũng như giảm thiểu các rối loạn thị lực như quầng sáng hay lóa mắt.
Tuy nhiên, loại thấu kính này cũng có những hạn chế nhất định. Chẳng hạn, thấu kính này chỉ có thể giúp mắt điều tiết và tập trung vào một khoảng cách duy nhất trong một thời điểm. Thông thường, nếu sử dụng thấu kính đơn tiêu, bạn có thể phải sử dụng thêm kính gọng hoặc kính áp tròng để nhìn gần (khi đọc sách hay sử dụng máy tính chẳng hạn).
Tuy nhiên, sử dụng kính mắt sau phẫu thuật RLE cũng mang lại cho bạn một số ích lợi nhất định. Chẳng hạn như tròng kính có lớp phủ chống phản chiếu giúp loại bỏ các phản xạ ánh sáng không cần thiết ảnh hưởng đến khả năng tập trung của mắt. Hoặc tròng kính quang điện nếu được sử dụng có thể giảm thiểu tối đa các rối loạn thị lực thường xảy ra sau phẫu thuật RLE như nhìn thấy quầng sáng, loá mắt, thị lực ban đêm yếu, nhạy cảm với ánh sáng….
Các thấu kính nội nhãn còn lại như thấu kính đa tiêu cự (Multifocal) hay thấu kính tự điều chỉnh (Accommodating IOLs) cũng giúp điều chỉnh viễn thị khá hiệu quả. Các loại kính này đã được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt là an toàn khi sử dụng. So với tròng kính đơn tiêu, tròng đa tiêu cự và tròng kính tự điều chỉnh có ưu điểm là giúp mắt có thể tập trung và nhìn rõ vật ở nhiều khoảng cách khác nhau trong cùng một thời điểm. Do đó bạn ít khi phải đeo thêm kính gọng sau khi phẫu thuật.
Các biến chứng hậu phẫu thuật RLE
Quy trình phẫu thuật RLE có nhiều nét tương đồng với phẫu thuật đục thuỷ tinh thể, nên hầu hết các biến chứng hậu phẫu thuật đục thuỷ tinh thể cũng xảy ra sau phẫu thuật RLE. Dưới đây là một số tác dụng phụ và biến chứng của phẫu thuật RLE hay gặp ở nhiều người:
– Bong giác mạc (hiện tượng này xảy ra phổ biến hơn với những người bị cận thị nặng);
– Thấu kính nội nhãn bị đặt lệch;
– Tăng áp lực mắt (nguyên nhân của bệnh tăng nhãn áp);
– Nhiễm trùng mắt hoặc chảy máu trong;
– Sụp mí mắt;
– Tầm nhìn mờ, gặp hiện tượng hào quang ánh sáng, loá mắt (xảy ra chủ yếu ở những bệnh nhân sử dụng thấu kính nội nhãn đa tiêu cự).
Phẫu thuật thay thế thuỷ tinh thể được cho là một phương pháp xâm lấn nhiều hơn so với các quy trình phẫu thuật điều chỉnh thị lực thông thường. Những tác động sâu lên mắt trong phẫu thuật RLE có thể làm tăng nguy cơ gặp biến chứng và tác dụng phụ hậu phẫu thuật ở nhiều người.
Tuy nhiên, nếu bạn là một người mắc các tật khúc xạ ở mức nghiêm trọng và mong muốn được giảm thiểu sự phụ thuộc vào kính lão, kính cận hay kính áp tròng, thì những tác dụng phụ trên không nên là những trở ngại khiến bạn bỏ qua phương pháp này. Điều quan trọng là các bạn hãy cân nhắc thật kỹ càng và tham khảo ý kiến từ các bác sĩ chuyên khoa để có thể đưa ra những quyết định phù hợp nhất với bản thân nhé!