Cận thị ở trẻ em đang trở thành một vấn đề ngày càng phổ biến, ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống và học tập của trẻ. Việc hiểu rõ các nguyên nhân gây cận thị là bước quan trọng để phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Bài viết này sẽ phân tích những yếu tố chính dẫn đến cận thị ở trẻ em, giúp phụ huynh và giáo viên có cái nhìn toàn diện hơn về vấn đề này.
Nguyên nhân nào gây ra tật cận thị ở trẻ em?
Hiện nay, nguyên nhân chính xác gây ra tật cận thị ở trẻ em vẫn chưa được xác định cụ thể, nhưng dường như nó có xu hướng di truyền trong gia đình. Nói một cách khác, nếu cả cha và mẹ đều bị cận thị thì con cái của họ cũng sẽ có nguy cơ cao mắc cận thị. Tuy nhiên, nói cho cùng thì bạn vẫn không thể đoán được liệu ai sẽ bị cận thị nếu chỉ nhìn vào cây gia phả của dòng họ.
Một số nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nếu con bạn phải tập trung quá nhiều vào sách vở hoặc hay nhìn vào màn hình điện tử ở cự ly quá gần trong một thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ gây cận thị cho các bé.
Mặc dù nguyên nhân chính xác của cận thị vẫn còn là một dấu hỏi lớn, nhưng các nhà khoa học đã phát hiện ra một điều lý thú về sự tiến triển của tật khúc xạ này. Đó là việc sử dụng kính mắt thông thường hoặc kính áp tròng có độ trong nhiều năm vốn dĩ là một biện pháp giúp điều trị tật cận thị, tuy nhiên nó lại làm tăng nguy cơ cận thị ngày một nặng hơn trong suốt thời thơ ấu của trẻ. Do đó, hiện nay nhiều nhà nghiên cứu đang tích cực thiết kế các loại thấu kính mới để ngăn chặn hoặc làm chậm quá trình tiến triển của tật cận thị ở trẻ em.
Làm thế nào để làm giảm nguy cơ cận thị ở trẻ em?
Phương pháp tốt nhất để làm giảm nguy cơ cận thị ở trẻ em là khuyến khích chúng dành nhiều thời gian vui chơi lành mạnh ở bên ngoài, thay vì ngồi hàng giờ trước màn tivi hay điện thoại.
Trên thực tế, việc trẻ em tiếp xúc mắt nhiều ở cự ly gần với màn hình máy tính hay sách vở thường có nguy cơ mắc tật cận thị rất cao. Trong khi đó, những trẻ em thường xuyên vui chơi bên ngoài lại có tỷ lệ mắc cận thị thấp hơn đáng kể so với những đứa trẻ khác.
Hơn nữa, việc dành nhiều thời gian cho các hoạt động ngoài trời có thể làm giảm được nguy cơ mắc cận thị ở cả những trẻ em chưa bị mắc bệnh, đồng thời làm chậm lại sự tiến triển của cận thị ở những trẻ em đã mắc.
Thông thường, nguy cơ cận thị ở trẻ em sẽ được xác định bằng cách đo độ giãn dài theo trục (từ trước ra sau) của mắt. Nếu chiều dài trục của mắt tăng sẽ đồng nghĩa với mức độ cận thị của mắt cũng tăng theo.
Tuy nhiên, các nghiên cứu cũng không chỉ rõ rằng loại hoạt động ngoài trời cụ thể nào có thể làm giảm được nguy cơ mắc cận thị ở trẻ em. Do đó, chúng ta sẽ cần nhiều cuộc nghiên cứu cụ thể hơn để xác định được yếu tố nào liên quan đến hoạt động ngoài trời sẽ giúp làm giảm nguy cơ mắc tình trạng này ở trẻ, ví dụ như sử dụng thị lực xa nhiều hơn, sử dụng thị lực gần ít hơn, hoạt động thể chất hay việc tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên.
Nhìn chung, các bậc phụ huynh nên khuyến khích con trẻ dành nhiều thời gian hơn ở bên ngoài, đồng thời tận hưởng những giây phút vui đùa đầy ý nghĩa cùng con. Điều này không chỉ giúp con khỏe mạnh hơn, giảm được nguy cơ mắc cận thị mà còn hạn chế thời gian trẻ tiếp xúc với những tác nhân gây ảnh hưởng đến thị lực như máy tính.
Bên cạnh đó, hãy đưa trẻ đi khám mắt định kỳ hằng năm để theo dõi tình trạng thị lực của con, từ đó có thể phát hiện và điều trị sớm các vấn đề về mắt cho trẻ.