Có phải bạn đang gặp vấn đề về thị lực? Nếu bạn biết cách lựa chọn những thiết bị hỗ trợ thị lực phù hợp có thể làm thay đổi cuộc sống của bạn, khiến các hoạt động thường ngày trở nên thoải mái và hiệu quả hơn.
Nhìn chung, các thiết bị hỗ trợ thị lực không chỉ dành cho những người có thị lực kém mà người khiếm thị nhẹ cũng có thể sử dụng. Những thiết bị này bao gồm: kính lúp kẹp mắt, kính lúp cầm tay và kính lúp để bàn….Các dụng cụ này đặc biệt hữu ích khi làm những hoạt động đòi hỏi sự tập trung điều tiết của mắt ở khoảng cách gần như dùng máy tính hay đọc sách.
Hiện nay còn có rất nhiều phần mềm máy tính chuyên dụng đang được phát triển, tập trung chủ yếu vào mục đích hỗ trợ tầm nhìn cho những người có thị lực kém khi sử dụng các thiết bị điện tử. Một số ứng dụng có thể tự động đọc các văn bản hiển thị trên màn hình máy tính hay các nội dung hình ảnh đi kèm với giọng nói.
Các thiết bị và công cụ hỗ trợ này cho phép những người thị lực kém thực hiện một cách đầy đủ và dễ dàng các công việc liên quan đến các thiết bị điện tử như: xử lý văn bản, tạo và sửa chữa bản tính, xem các trang web trực tuyến. Để có được tầm nhìn tốt khi sử dụng máy tính, bạn có thể áp dụng một số cách sau:
Contents
Sử dụng tính năng phóng to màn hình
Hầu hết các hệ thống điều hình máy tính và trình duyệt web đều cho phép bạn tăng kích cỡ chữ của các trang web, lên, giúp những người mắt kém đọc chữ dễ dàng hơn.
Dưới đây là một số bí kíp thay đổi cỡ chữ bạn có thể áp dụng khi sử dụng máy tính:
Kích cỡ thông thường và Kích cỡ phóng đại (x3 Ctrl +)
– Trong hầu hết các trình duyệt máy tính, bạn đều có thể phóng to kích thước chữ trên màn hình bằng cách nhấn phím Control (“Ctrl”) trên bàn phím và đồng thời giữ phím “+”. (Nếu sử dụng Mac, giữ đồng thời hai phím “Command” và “+” cùng một lúc). Bằng cách này, bạn có thể tăng cỡ chữ đến một mức độ tùy chỉnh sao cho phù hợp với yêu cầu thị lực của bản thân.
– Ngược lại, để thu nhỏ màn hình trang web, bạn hãy nhấn phím “Ctrl” (hoặc Command) và phím “-” đồng thời với nhau.
– Khi muốn quay trở lại kích cỡ ban đầu của trang web (thường ở mức 100%), bạn chỉ cần bấm phím “0” trong khi đang nhấn phím “Ctrl” (hoặc Command).
– Ở một số thiết bị điện tử, trình duyệt web và ứng dụng còn cho phép bạn thực hiện thao tác phóng to cỡ chữ và hình ảnh với phím tắt “Zoom” nằm trên thành trang chủ.
Ngoài ra, một số ứng dụng và phần mềm hỗ trợ khác như Zoom Text, SuperNova Magnifier hay MAGic cũng có thể giúp bạn thu phóng chữ dễ dàng hơn. Không những thế, những phần mềm này còn phóng đại cả các biểu tượng nhỏ, con trỏ chuột và các mục điều hướng,…
Những người có vấn đề về thị lực, mắc các tật khúc xạ hay có tình trạng mắt bất ổn được các bác sĩ nhãn khoa khuyến cáo không nên sử dụng màn hình máy tính có chiều rộng nhỏ hơn 50cm.
Sử dụng các ứng dụng đọc văn bản tự động trên máy tính
Đối với những người bị mất thị lực ngoại biên (do biến chứng của bệnh cườm nước) và những người bị điểm mù trung tâm (do thoái hoá điểm vàng), đọc chữ trong một thời gian dài trên màn hình điện tử là một điều cực kỳ nguy hại cho mắt. Do vậy người ta đã phát minh ra “máy đọc” bằng công nghệ máy tính AI hiện đại.
“Máy đọc” hoạt động được do nó được tích hợp nhiều tính năng phần mềm đa dạng như: quét văn bản, nhận diện chữ cái và giọng nói nhân tạo. Bằng việc sử dụng hệ thống nhận dạng ký tự quang học (ORC), các chữ cái trên màn hình sẽ được lưu trữ lại và sau đó biến đổi thành thông tin dưới dạng âm thanh. Không chỉ có khả năng nhận dạng các ký tự quang học, chúng còn thông báo cho người sử dụng các phương hướng hiện tại của con trỏ chuột, giúp bạn tìm kiếm thông tin dễ dàng hơn.
Hơn nữa, các thiết bị đọc trên máy tính còn cho phép những người mù sử dụng máy tính dễ dàng hơn, bởi chúng đã chuyển đổi cả văn bản lẫn biểu tượng sang dạng âm thanh một cách tự động. Một số thiết bị đọc tự động bao gồm: MaGic LVS, Serotek System Access To Go, Supernova Screen Reader,…
Ngoài ra còn có một số các ứng dụng sau:
– Nếu đang sử dụng các bộ thiết bị của Microsoft, phần mềm Narrator sẽ là một dụng cụ rất hiệu quả trong việc hỗ trợ tầm nhìn cho bạn. Phần mềm này một chương trình đọc tự động tích hợp vô cùng thông minh và cách sử dụng lại rất đơn giản, phù hợp với mọi đối tượng khác nhau.
– Còn nếu bạn đang sử dụng bộ điều hành của Google, hãy thử tìm kiếm một ứng dụng đọc màn hình có tên gọi là ChromeVox. Ngoài ra, nếu đang dùng máy tính Mac, Apple cũng cung cấp một ứng dụng đọc màn hình có tên là VoiceOver.
– Trong trường hợp bạn vẫn có khả năng đọc văn bản một cách tương đối và chỉ thỉnh thoảng gặp khó khăn khi gặp phải một vài dòng chữ nhất định, các ứng dụng như Panopreter, Natural Reader hay ReadSpeaker Text Aid có thể là lựa chọn tốt cho bạn. Chúng cũng là các phần mềm đọc tự động nhưng thay vì đọc toàn bộ văn bản trên trang web, bạn sẽ là người chủ động lựa chọn những dòng văn bản nhất định mà bạn muốn được hỗ trợ.
Chọn chuột máy tính có độ nhạy cao, có dây hay không dây
Một số người có thị lực kém thường hạn chế sử dụng con trỏ chuột mà họ thường dùng các phím tắt hoặc các lệnh trên bàn phím nhiều hơn. Chúng không những giúp họ xử lý thao tác máy tính chính xác, tiết kiệm thời gian hơn mà còn giảm thiểu các sai sót khi sử dụng điều hướng của con trỏ chuột.
Nếu là một người ưa thích dùng chuột, hãy chọn mua các con chuột máy tính có độ nhạy cao, thoải mái khi sử dụng. Chuột quang không dây cũng là một lựa chọn tốt nếu bạn không muốn sử dụng chuột có dây vướng víu.
Ngoài ra, để phòng tránh tình trạng chuột rút, hãy sử dụng những con chuột có kích thước vừa đủ sao cho tay bạn được đặt trên một tư thế mở và thả lỏng thay vì phải nắm chặt.
Thay đổi độ tương phản màn hình vi tính
Nếu là một người gặp vấn đề về thị lực, dưới đây là một số điều chỉnh độ tương phản màn hình trên máy tính mà bạn nên ghi nhớ:
– Tìm danh mục Control Panel trên máy tính
– Mở danh mục Display Properties và nhấn vào mục Appearances hoặc Settings.
– Dưới phần Appearances and Themes, bạn hãy lựa chọn mục High Contrast để điều chỉnh độ tương phản ánh sáng.
– Ở những dòng máy tính đời mới hơn, bạn có thể tìm thấy nhiều lời khuyên và gợi ý điều chỉnh độ tương phản ánh sáng phù hợp với mắt ở mục Accessibility Options.
Nếu bạn đang sử dụng Mac, mở danh mục System Preferences và sau đó nhấn chọn Displays. Bằng cách đó, bạn sẽ thấy các điều chỉnh độ phân giải màn hình, tăng độ tương phản hay thay đổi màu sắc, giao diện màn hình.
Văn bản với màu chữ tối trên nền sáng được coi là sự kết hợp màu sắc tốt nhất cho những người có thị lực kém. Ngoài ra, ánh sáng tự nhiên hoặc ánh đèn quá mạnh đều không tốt cho mắt khi chúng đang phải tiếp xúc với các thiết bị điện tử. Vì vậy, bạn nhớ chú ý điều chỉnh vị trí màn hình để hạn chế tối đa các phản xạ từ ánh sáng xung quanh. Nếu có nhu cầu, bạn có thể tìm mua màn hình đặc biệt hoặc tấm che màn hình vừa với kích thước máy tính để tối ưu hoá khả năng hiển thị.
Thay đổi tốc độ làm tươi (refresh rate) của màn hình
Nếu bạn là một trong số ít người vẫn sử dụng màn hình máy tính CRT kiểu cũ, đôi khi bạn sẽ nhận thấy màn hình có hiện tượng nhấp nháy liên tục. Khi mắt bạn phải tiếp xúc với ánh sáng chập chờn như vậy trong thời gian dài thì chắc chắn sẽ bị mỏi mắt do nhìn màn hình.
Để khắc phục hiện tượng này, bạn có thể thay đổi một số cài đặt hiển thị CRT trong máy tính. Nếu bạn sử dụng Windows, hãy tìm đến danh mục Display trong Control Panel. Sau đó hãy lựa chọn mục “Advanced” và điều chỉnh tốc độ làm tươi màn hình từ 60 Hz thành 70 Hz hoặc cao hơn. Điều này sẽ giúp loại bỏ hiện tượng nhấp nháy màn hình và giúp mắt thấy thoải mái hơn khi sử dụng máy tính.
Ngoài ra, bạn hãy tìm hiểu thêm về các loại màn hình phẳng hiện đại hơn. Những màn hình mỏng này sử dụng nhiều công nghệ khác nhau, thường là màn hình LCD có đèn nền LED, một loại màn hình tinh thể lỏng đi-ốt phát sáng và không gây nhấp nháy màn hình khi sử dụng.