Lão hóa là một quy luật tất yếu của tự nhiên, và nó có thể gây ra những ảnh hưởng khác nhau đối với mỗi người. Hiện nay tình trạng mắc bệnh thoái hóa điểm vàng do đến tuổi tác (AMD) đang ngày một gia tăng, nhất là ở những người từ 40 tuổi trở lên. Bài viết sau đây sẽ giải đáp những thắc mắc thường gặp nhất về căn bệnh thoái hóa điểm vàng hay gặp ở người cao tuổi.
Hỏi: Mẹ tôi bị thoái hóa điểm vàng do tuổi đã cao. Tôi thấy trên tivi có quảng cáo một số loại thuốc tiêm và thuốc uống trị thoái hóa điểm vàng hiệu quả. Các loại thuốc này có tác dụng không? Nếu không thì có cách nào có thể điều trị được bệnh tình của mẹ tôi không thưa bác sĩ?
Đáp: Trước hết bạn không nói rõ thuốc đó là thuốc gì nên tôi không giải thích hiệu quả của thuốc được. Thông qua thăm khám trực tiếp, bác sĩ nhãn khoa sẽ xác định xem liệu phương pháp điều trị nào sẽ phù hợp với mẹ bạn, chẳng hạn như tiêm hoặc sử dụng thuốc uống. Bởi vì có nhiều loại thoái hóa điểm vàng khác nhau, phổ biến nhất là AMD thể khổ và AMD thể ướt. Thông thường, loại thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác thể ướt thường phản ứng với thuốc tiêm. Ngoài ra, việc sử dụng một số loại thuốc viên dạng vitamin tổng hợp, hoặc vitamin dành riêng cho mắt cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh AMD.
Hỏi: Có phải nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác ngày càng gia tăng không ạ?
Đáp: Đúng vậy! Một số nguyên nhân chính làm tăng nguy cơ mắc bệnh AMD gồm: Nồng độ tia cực tím gia trong môi trường do tầng ôzôn đang ngày một mỏng dần, các chất thải gây ô nhiễm môi trường, khói thuốc lá, chế độ ăn uống không lành mạnh hoặc mắc các bệnh lý mãn tính. Một yếu tố nguy cơ khác là do tình trạng già hóa dân số đang tăng lên và làm kéo theo sự gia tăng đáng kể bệnh AMD vào thời điểm hiện tại.
Mặc dù không có biện pháp cụ thể nào có thể ngăn ngừa bệnh thoái hóa điểm vàng ở người cao tuổi, nhưng bạn có thể thực hiện một số phương pháp bảo vệ mắt để làm giảm nguy cơ mắc bệnh, chẳng hạn như đeo kính râm chống tia UV 100%, đội mũ rộng vành, tập thể dục, ăn uống lành mạnh, ăn nhiều rau xanh như rau bina, cải xoăn, rau cải thìa…Bổ sung chất chống oxy hóa và thường xuyên đi thăm khám bác sĩ định kỳ hàng năm cũng giúp ngăn ngừa bệnh hiệu quả.
Hỏi: Bệnh thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác có di truyền không? Nếu có thì biện pháp can thiệp nào để giảm nguy cơ di truyền bệnh không thưa bác sĩ?
Đáp: Hiện nay, đã có một số nghiên cứu chỉ ra rằng bệnh thoái hóa điểm vàng do tuổi tác có tính chất di truyền ở một số yếu tố, tuy nhiên kết quả vẫn chưa đầy đủ. Phần lớn, căn bệnh này thường liên quan đến những thay đổi của mắt do quá trình lão hóa. Bệnh tiến triển càng nặng sẽ càng ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực của bệnh nhân.
Hiện nay, một số biện pháp có thể giúp bạn phòng ngừa được bệnh thoái hóa điểm vàng do tuổi tác bao gồm: đeo kính râm lọc tia UV khi ra ngoài trời, hoặc sử dụng chất chống oxy hóa.
Một số nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng các chất chống oxy hóa [Các chất chống oxy hóa là chất ức chế quá trình oxy hóa và có thể bảo vệ cơ thể khỏi tác động gây hại của các gốc tự do. Thực tế, các gốc tự do có thể phá hủy tế bào của cơ thể và dẫn đến nhiều vấn đề về sức khỏe. Một số loại vitamin có khả năng chống oxy hóa như vitamin B, C và beta carotene. Bạn có thể bổ sung chất chống oxy hóa thông qua quả việt quất. Các nghiên cứu cũng cho thấy, các chất chống oxy hóa không chỉ giúp ngăn ngừa hiệu quả sự phát triển của bệnh AMD mà còn phòng chống các căn bệnh về mắt khác] có trong các loại thực phẩm chức hỗ trợ mắt có thể giúp giảm nguy cơ thoái hoá điểm vàng.
Hỏi: Tôi bị xơ hóa màng trước võng mạc ở mắt phải (tôi cũng không còn thị lực trung tâm). Tôi đã thực hiện phẫu thuật nhưng không đem lại hiệu quả. Trong khi đó, mắt tôi vẫn còn nguyên vẹn thị lực ngoại vi. Tuy nhiên, tầm nhìn ngoại vi đó làm ảnh hưởng đến sự tập trung của mắt bên trái. Tôi đã sử dụng nhiều loại kính mắt khác nhau để có thể ngăn chặn tầm nhìn ngoại vi của mình. Liệu tôi có bị mất đi tầm nhìn ngoại vi ở mắt bên phải sau khi đeo kính không?
Đáp: Dường như tình trạng mà bạn đang gặp phải là thoái hóa điểm vàng có xơ hóa (sẹo). Căn bệnh này thường ảnh hưởng đến thị lực trung tâm của mắt, tuy nhiên nó không gây mất thị lực ngoại vi của bạn.
Hỏi: Bố tôi năm nay 63 tuổi, được chẩn đoán là mắc thoái hóa điểm vàng do tuổi tác và bắt đầu bị mất thị lực ở mắt phải. Bố tôi có sử dụng thuốc Prevacid gấp đôi theo liều lượng được khuyến cáo và cảm thấy có các dấu hiệu bất thường ở mắt, như thấy quầng sáng. Liệu bệnh AMD có phải là do thuốc gây ra không?
Đáp: Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến hoàng điểm của mắt. Tuy nhiên, không chắc chắn rằng thuốc Prevacid là một tác nhân gây ra bệnh AMD cho bố bạn hay không. Thoái hóa điểm vàng có thể dẫn đến mù lòa. Tuy nhiên, ở tuổi 63, bác nhà sẽ có nguy cơ cao bị mắc bệnh đục thủy tinh thể. Cả hai loại bệnh gồm thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể do tuổi tác đều có xu hướng ảnh hưởng đến cả 2 mắt. Do đó, bạn cần đưa bố đi khám mắt thường xuyên để kiểm tra và chăm sóc mắt tốt nhất nhé.
Hỏi: Bố tôi năm nay 73 tuổi và mắc bệnh thoái hóa điểm vàng do tuổi tác. Liệu bố tôi có thể thực hiện phẫu thuật LASIK không, thưa bác sĩ?
Đáp: Thực chất, phẫu thuật LASIK không được khuyến cáo sử dụng cho những bệnh nhân ở tuổi 73, ngoại trừ một số trường hợp hiếm hoi. Thay vào đó, bệnh nhân ở độ tuổi này có thể thực hiện phẫu thuật đục thủy tinh thể, có tác dụng tương tự như LASIK, giúp làm giảm tật khúc xạ của mắt. Khi đục thủy tinh thể được loại bỏ, bác sĩ phẫu thuật sẽ thay thế nó bằng một ống kính nội nhãn nhân tạo (IOL).
Hỏi: Những biện pháp tốt nhất để ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi tác là gì?
Đáp: Bệnh thoái hóa điểm vàng do tuổi tác đang trở nên ngày càng phổ biến hiện nay. Việc tiếp xúc nhiều với tia UV là một trong những nguyên nhân chính làm phát triển nên tình trạng này.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng chúng ta có thể bảo vệ sức khỏe cho đôi mắt mình bằng cách ăn nhiều rau xanh như súp lơ, bông cải xanh, hoặc rau bina khoảng 4 lần/tuần. Ngoài ra, bạn cũng cần phải tập thể dục thường xuyên và tránh hút thuốc lá, tích cực bổ sung các loại thực phẩm sáng mắt có chứa nhiều chất dinh dưỡng như lutein và zeaxanthin để ngăn ngừa bệnh hiệu quả.
Hỏi: Quá trình lão hóa tự nhiên có thể gây ra các lỗ rách trên võng mạc hay không?
Đáp: Có chứ! Theo lẽ tự nhiên thì các lỗ rách trên võng mạc có thể xảy ra thường xuyên khi chúng ta già đi. Vị trí của lỗ rách nếu nằm tại hoàng điểm (điểm vàng) có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới thị lực trung tâm của bạn, trong khi đó thị lực ngoại biên vẫn đảm bảo do phần chu biên của võng mạc vẫn nguyên vẹn và có chức năng hoạt động bình thường.
Hỏi: Mắt trái của tôi bị hiện tượng khi nhìn các đường thẳng thì sẽ biến thành các đường hình gợn sóng. Khi nhìn thì xuất hiện các điểm mù rồi sau đó lại biến mất, do đó tôi cảm thấy khó nhìn rõ các vật xung quanh. Bác sĩ có thể cho biết tình trạng này của tôi là gì và có cách nào điều trị không?
Đáp: Nếu mắt bạn nhìn đường thẳng mà lại bị lẫn thành đường gợn sóng thì tốt nhất bạn nên đi khám bác sĩ ngay để loại trừ các vấn đề liên quan đến hoàng điểm hoặc các cấu trúc khác của mắt.
Ghi chú: Một cách để để kiểm tra xem tình trạng nhìn đường thẳng thành đường sóng hoặc mắt có xuất hiện các điểm mù hay không là sử dụng lưới Amsler. Đây là một biểu đồ gồm các đường màu đen được sắp xếp theo mô hình đồ thị. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng lưới Amsler không phải là một bài kiểm tra thị giác hoàn chỉnh và bác sĩ nhãn khoa chuyên về võng mạc sẽ có nhiều công cụ hiện đại hơn để có thể phát hiện được các vấn đề thị lực nghiêm trọng như thoái hóa điểm vàng.
Nếu bạn có thắc mắc khẩn cấp về sức khỏe mắt của mình, hãy liên hệ với bác sĩ nhãn khoa ngay lập tức để được tư vấn các biện pháp điều trị phù hợp với tình trạng của mình. Bài viết này chỉ dùng để tham khảo, không có chức năng thay thế việc chẩn đoán và điều trị.
Nguồn tham khảo:
https://www.allaboutvision.com/askdoc/macular-degeneration.htm