Hầu hết chúng ta đều đã từng phải trải qua tình trạng đau nhức đầu phía sau mắt ít nhất một lần trong đời, với những triệu chứng như đau đầu do viêm xoang hay nhức hốc mắt. Thậm chí nhiều bạn còn bị chứng đau nửa đầu dữ dội và liên tục theo một chu kỳ nhất định.
Khi bạn phải chịu những cơn đau dày vò ở cả vùng đầu và vùng mắt cùng lúc, chắc chắn bạn chỉ ước nguyện chúng biến mất ngay lập tức. Nhưng bạn cũng muốn biết tại sao mình lại bị như vậy không và làm cách nào để giảm đau hiệu quả. Hoặc chí ít bạn cũng phải trả lời được câu hỏi: liệu tình trạng này có gây ảnh hưởng đến thị lực của mình sau này hay không?
Theo bác sĩ Chuyên khoa II Đoàn Hồng Dung– Nguyên Phó Trưởng khoa Dịch kính võng mạc, Bệnh viện Mắt TP HCM, hội chứng đau đầu nhức mắt là trạng thái không thoải mái về mặt thể chất do các bệnh lý nhãn khoa hoặc do những nguyên nhân khác gân nên. Tuy nhiên, khu vực bạn cảm thấy đau trên cơ thể có thể không phải là khu vực gây ra cơn đau.
Trong hầu hết trường hợp, tình trạng này được gọi là một dạng đau quy chiếu (referred pain) – tức vị trí đau không trùng với vị trí gây ra cơn đau trên cơ thể. Đau quy chiếu khá phổ biến do cơ thể chúng ta là một mạng lưới các dây thần kinh cảm giác liên kết trực tiếp với các mô khác nhau.
Bác sĩ Hồng Dung cũng cho biết thêm: sở dĩ đau đầu hay đi kèm với nhức mắt là do các dây thần kinh ở não và các dây thần kinh thị giác có sự liên kết chặt chẽ với nhau. Tuy nhiên, bác sĩ cũng nhấn mạnh: khi phần tròng trắng mắt bạn không bị đỏ cộng thêm thị lực của bạn không bị nhòe hay méo mó thì nhiều khả năng cơn đau đầu không liên quan đến bất kỳ bệnh lý nhãn khoa nào.
Contents
Nguyên nhân khiến bạn bị đau đầu ở vùng hốc mắt
Do chứng đau nửa đầu Migraine
Đau nửa đầu Migraine là tình trạng phổ biến nhất của chứng đau đầu thứ phát với những cơn đau dữ dội có thể kéo dài tới 72 giờ và diễn ra ở một bên đầu và mắt. Đau nửa đầu cũng có thể lan sang cả phần sau đầu của bạn.
Những triệu chứng thường gặp nhất bao gồm cảm giác buồn nôn, ói, nhạy cảm với ánh sáng, màu sắc và mùi vị. Bên cạnh đó, bạn có thể gặp những rối loạn thị giác liên quan đến ánh sáng đèn chớp hay quầng sáng. Tuy vậy, không phải ai cũng nhạy cảm quá mức với ánh sáng khi bị đau nửa đầu Migraine.
Trên thực tế, có rất nhiều tác nhân gây ra tình trạng đau nửa đầu Migraine như mệt mỏi, căng thẳng về mặt cảm xúc, thiếu ngủ hoặc ngủ quá nhiều, tia sáng quá mạnh, bỏ bữa, tiếng ồn, những mùi hắc hay nặng, nhạy cảm với một số loại thực phẩm nhất định và những thay đổi về độ ẩm hay nhiệt độ.
Ngoài ra di truyền cũng là yếu tố liên quan đến chứng đau đầu này khi có đến 70% số người mắc chứng đau nửa đầu Migraine cho biết họ có ít nhất một người thân cũng mắc bệnh lý tương tự
Nếu được phát hiện kịp thời, bạn hoàn toàn có thể điều trị căn bệnh này bằng cách dùng thuốc giảm đau không cần kê đơn. Còn nếu phát hiện muộn hơn, bạn cần dùng các loại thuốc theo toa của bác sĩ để vừa có thể giúp bạn giảm đau vừa ngăn ngừa và giảm tần suất xuất hiện các cơn đau. Trên hết, bạn cần một phác đồ điều trị hàng ngày rõ ràng cho chứng đau nửa đầu Migraine mãn tính và cũng nhằm phòng tránh cả bệnh đau đầu phía sau mắt nói chung.
Do chứng đau đầu chuỗi (đau đầu theo chu kỳ)
Đau đầu theo chu kỳ hay còn gọi là đau đầu chuỗi (cluster headache) là tình trạng bạn phải chịu đựng những cơn đau đầu dữ dội theo từng cơn một cách thường xuyên. Những cơn đau như thế này thường kéo dài trong vài tuần hoặc thậm chí hàng tháng rồi sau đó lại thuyên giảm hay không xuất hiện trong nhiều tháng hay một vài năm liền.
Đau đầu chuỗi thường đến đột ngột có khi đi kèm với những triệu chứng đặc trưng và diễn ra tối đa trong khoảng 3 giờ đồng hồ một ngày. Những triệu chứng phổ biến nhất bao gồm cảm giác đau buốt ở vùng đầu phía sau mắt sau đó lan tới những vùng khác trên gương mặt. Ngoài ra, bạn còn bị chảy nhiều nước mắt, và thấy mắt mình bị sưng đỏ.
Trong hầu hết trường hợp, sự hoạt động bất thường của vùng đồi dưới (phần não đóng vai trò điều khiển nhiều chức năng thần kinh của cơ thể người) là nguyên nhân chính gây ra chứng đau đầu theo chu kỳ. Đến thời điểm hiện tại, các nhà nghiên cứu y học cũng chưa xác định được những tác nhân cụ thể gây ra đau đầu chuỗi và cũng chưa tìm ra cách chữa trị dứt điểm cho chứng bệnh này.
Đa số cách chữa trị đau đầu theo chu kỳ thường tập trung vào việc cắt cơn đau đầu, rút ngắn thời gian đau đầu và ngăn ngừa sự tái phát. Cụ thể, liệu pháp thở mặt nạ oxy, gây tê cục bộ, và tiêm thuốc triptans (những loại thuốc có tác dụng giảm đau nhanh như eletriptan, frovatriptan hoặc Zolmitriptan) là ba phương pháp thường được các bác sĩ áp dụng nhiều nhất hiện nay.
Do bệnh viêm xoang
Xoang là các hốc rỗng chứa đầy không khí nằm trong khối xương sọ-mặt. Chúng nằm phía sau mũi, trán, gò má và mắt. Viêm xoang là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng đau nhức, đặc biệt là đau đầu nhức mắt.
Chứng đau nửa đầu thường bị chẩn đoán lầm là đau đầu do viêm xoang. Thông thường bác sĩ sẽ kê toa thuốc kháng sinh và thuốc thông mũi dạng uống hay xịt để giúp bạn giảm tình trạng viêm ở các xoang đồng thời điều trị chứng đau đầu liên quan đến bệnh lý này.
Những bệnh lý nhãn khoa có thể gây đau đầu kèm theo nhức mắt
Cườm nước hay tăng nhãn áp
Bệnh cườm nước (Glaucoma) hay còn gọi là tăng nhãn áp ảnh hưởng đến thần kinh thị giác và gây ra tình trạng suy giảm, mất thị lực ngoại biên, thị lực mờ, mắt nhạy cảm với bóng tối hay quầng sáng.
Tăng nhãn áp góc đóng có thể khiến bạn cảm thấy buồn nôn, và đau đầu nhức mắt nghiêm trọng. Nếu bạn có một trong số những triệu chứng như miêu tả ở trên, bạn nên đi khám mắt ngay lập tức do tăng nhãn áp là một bệnh lý nhãn khoa nguy hiểm, có thể gây biến chứng nếu không được khám và điều trị kịp thời.
Viêm củng mạc
Các bệnh lý tự miễn dịch là nguyên nhân chính khiến bạn bị viêm củng mạc (Scleritis) hay còn gọi là viêm màng cứng mắt (lớp phủ bên ngoài của nhãn cầu). Những triệu chứng phổ biến của bệnh bao gồm đau đầu đi kèm với nhức mắt, mắt đỏ, chảy nước mắt, thị lực mờ và mắt nhạy cảm với ánh sáng.
Viêm thần kinh thị giác
Tình trạng viêm thần kinh thị giác (Optic neuritis) có thể gây ra chứng đau đầu nhức mắt, thị lực mờ, mù màu, thấy các đốm đen bay trước mắt, cảm giác buồn nôn hay thậm chí nghiêm trọng hơn là mất thị lực
Bệnh mắt Grave
Bệnh mắt Grave (Graves’ disease) là một bệnh lý nhãn khoa tự miễn dịch liên quan đến những rối loạn ở tuyến giáp. Nếu bạn bị cường giáp (biến chứng của bệnh Grave), rất có thể bạn sẽ gặp phải những hiện tượng bất thường ở mắt bạn chẳng hạn như mắt lồi, sụp mí mắt, mắt đỏ, song thị, khó cử động mắt, suy giảm hay mất thị lực. Trong một số trường hợp, bệnh này cũng khiến bạn bị đau đầu nhức mắt.
Khi nào thì bạn cần gặp bác sĩ?
Nếu hiện tại bạn đang gặp phải tình trạng đau đầu nhức mắt một cách bất thường, bạn đừng chần chừ, cố gắng chịu đựng, hay phớt lờ với suy nghĩ nó sẽ tự khỏi mà hãy đặt lịch hẹn để khám mắt ngay. Nguyên nhân là vì tình trạng đau đầu nhức mắt có thể là dấu hiệu cho thấy bạn có thể đang gặp phải một bệnh lý nhãn khoa nào đó.
Ví dụ, bạn thấy phần tròng trắng mắt mình bị đục đồng thời có cảm giác buồn nôn hoặc những vấn đề về thị lực đi kèm với những cơn đau đầu, chúng là những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh tăng nhãn áp có thể khiến bạn mất thị lực vĩnh viễn.