Thuốc nhỏ mắt hay thuốc mỡ được xem là có thể làm giảm hầu hết các triệu chứng của mắt như khô nhức, đỏ mắt hay viêm kết mạc. Nhưng để xác định được đâu là loại thuốc nhỏ mắt phù hợp nhất thì còn tùy thuộc vào tình trạng mắt mà bạn mắc phải: khô, đỏ, nhiễm trùng, dị ứng, sưng đau hay chảy nước mắt… Và tất nhiên, nếu các triệu chứng trên trở nên nghiêm trọng thì phương án tối ưu nhất là đến gặp bác sĩ nhãn khoa để tìm ra nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng bênh, từ đó có phương pháp điều trị tối ưu nhất.
Contents
Thuốc nhỏ mắt không kê đơn và thuốc nhỏ mắt theo toa
Thuốc nhỏ mắt và thuốc mỡ có thể được chia thành hai loại: thuốc nhỏ mắt không kê đơn và thuốc nhỏ mắt theo toa.
Thuốc nhỏ mắt không kê đơn hay gọi tắt là thuốc OTC (over-the-counter), phù hợp trong nhiều trường hợp và chúng thường ít tốn kém hơn thuốc nhỏ mắt theo toa. Nhưng trước khi sử dụng thuốc nhỏ mắt OTC, bạn nên gặp bác sĩ nhãn khoa để xác định loại thuốc nhỏ mắt nào là phù hợp nhất với nhu cầu của mình. Đừng mạo hiểm với đôi mắt của mình.
Thuốc nhỏ mắt cho mắt khô
Thuốc nhỏ mắt bôi trơn, hay còn gọi là nước mắt nhân tạo, có thể giúp giảm khô mắt trong thời gian ngắn trong trường hợp mỏi mắt do máy tính hay ở trong môi trường nắng gió. Hầu hết các loại thuốc nhỏ mắt OTC hoạt động theo cách thêm các hợp chất có nồng độ pH và tính chất tương tự như nước mắt tự nhiên vào mắt bạn, để bổ sung và duy trì độ ẩm, giúp mắt thoải mái hơn.
Nếu có tình trạng đỏ mắt do mắt quá khô, bạn không nên sử dụng những loại thuốc nhỏ mắt thường được quảng cáo với công dụng như trị đau mắt đỏ. Những loại thuốc nhỏ mắt này có thể làm cho mắt bạn trông bớt đỏ hơn, nhưng chúng cũng có thể làm nặng thêm các triệu chứng khô mắt nếu sử dụng trong thời gian dài.
Nếu tình trạng khô mắt trở nên nghiêm trọng hơn, bạn có thể sử dụng thuốc mắt dạng gel hoặc thuốc mỡ. Tuy nhiên, nên sử dụng chúng trước khi đi ngủ bởi gel hay thuốc mỡ có thể gây mờ mắt trong một thời gian ngắn sau khi bôi.
Nếu thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ mắt OTC vẫn không làm giảm tình trạng khô mắt của bạn, bạn nên đến bác sĩ để sử dụng thuốc nhỏ mắt theo toa và các phương pháp điều trị khô mắt khác.
Thuốc nhỏ mắt cho mắt đỏ
Các loại thuốc nhỏ mắt cho mắt đỏ có chứa chất co mạch giúp loại bỏ mắt đỏ bằng cách thu nhỏ các mạch máu nhỏ trên phần trắng của mắt, khiến mắt trông bớt đỏ hơn.
Mặc dù thuốc nhỏ mắt cho mắt đỏ có hiệu quả trong việc loại bỏ mẩn đỏ, nhưng chúng có thể gây tác dụng phụ. Tốt nhất là luôn hỏi ý kiến bác sĩ nhãn khoa để xác định nguyên nhân gây đau mắt đỏ. Thuốc nhỏ mắt có thể gây khô và kích ứng, giãn đồng tử và các tác dụng phụ khác nếu chúng được sử dụng quá thường xuyên. Ngoài ra, mắt của bạn có thể bị “nhờn thuốc” hay thậm chí đỏ nhiều hơn khi tác dụng của thuốc giảm dần, khiến bạn phải sử dụng thuốc nhỏ mắt ngày càng nhiều
Nếu mắt bạn đỏ do mệt mỏi, khô, thiếu ngủ hoặc kích ứng nói chung, thuốc nhỏ mắt bôi trơn OTC có thể giúp giảm đau an toàn. Nếu mắt bạn đỏ do dị ứng, thuốc bôi trơn cũng có thể giúp ích đáng kể bằng cách rửa những gì bạn bị dị ứng – chẳng hạn như phấn hoa – ra khỏi mắt.
Thuốc nhỏ mắt cho dị ứng và ngứa mắt
Thuốc nhỏ mắt kháng histamine được đặc chế để điều trị ngứa do dị ứng. Thuốc nhỏ mắt dị ứng hoạt động bằng cách giảm histamine trong các mô mắt. Dị ứng có thể gây ra các triệu chứng về mắt như ngứa, đỏ, chảy nước và sưng húp, sưng mắt, do đó thuốc nhỏ mắt chống dị ứng OTC hữu ích trong các trường hợp này.
Một số loại thuốc nhỏ mắt chống đau mắt đỏ cũng có chất kháng histamine trong đó. Chúng được dán nhãn là phương pháp điều trị ngứa do dị ứng, nhưng những thuốc nhỏ mắt này không được khuyến cáo sử dụng lâu dài (bạn có thể xem lại phần thuốc nhỏ mắt cho mắt khô)
Nếu tình trạng ngứa nghiêm trọng và không được cải thiện khi điều trị bằng OTC, tốt nhất bạn nên gặp bác sĩ nhãn khoa để uống thuốc hoặc sử dụng thuốc nhỏ mắt theo toa
Thuốc nhỏ mắt cho đau mắt, sưng hoặc tiết dịch
Trước khi sử dụng thuốc nhỏ mắt cho trường hợp này, bạn cần xác định nguyên nhân gây bệnh. Mắt thường bị đau vì khô, căng, mệt mỏi hoặc làm việc quá mức. Nhưng nếu bạn bị đau mắt, vẫn nên đi khám bác sĩ mắt ngay lập tức để loại trừ khả năng nhiễm trùng mắt nghiêm trọng.
Thuốc nhỏ mắt bôi trơn có thể giúp giảm kích ứng mắt do căng thẳng thị giác như khóc, chảy nước mắt liên quan đến dị ứng và sưng do viêm và dị ứng. Tuy nhiên, nếu mắt tiết dịch mủ màu vàng, có thể do nhiễm trùng mắt, trường hợp này bạn cần dùng thuốc nhỏ mắt kháng sinh theo toa.
Thuốc nhỏ mắt cho đau mắt đỏ và các bệnh nhiễm trùng khác
Đau mắt đỏ (viêm kết mạc) là một trong những loại nhiễm trùng mắt phổ biến nhất. Thuật ngữ “mắt hồng” là một từ dùng chung cho một số loại viêm kết mạc khác nhau.
Các loại thuốc nhỏ mắt khác nhau được sử dụng cho các loại viêm kết mạc khác nhau. Vì vậy, bạn vẫn nên đến bác sĩ nhãn khoa để xác định phương pháp điều trị thích hợp.
Viêm kết mạc do vi khuẩn thường làm cho mắt bạn đỏ và đau với chất dịch đặc, màu vàng, dính. Nhiễm trùng mắt do vi khuẩn nên được điều trị bằng thuốc nhỏ mắt theo toa của bác sĩ.
Viêm kết mạc do virus là bệnh truyền nhiễm. Một số loại virut của mắt hồng tự biến mất, nhưng loại nghiêm trọng sẽ gây đỏ mắt, chảy nước, đau mắt, cùng với dịch tiết mắt trong hoặc trắng, chúng cũng có thể gây mờ mắt. Nếu bạn bị viêm kết mạc do virus, thuốc nhỏ mắt bôi trơn OTC có thể làm cho mắt bạn dịu đi, cũng như bạn có thể nén lạnh hoặc chườm đá. Nhưng nếu các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn, bạn nên gặp bác sĩ mắt để được điều trị bổ sung.
Viêm kết mạc dị ứng là nguyên nhân phổ biến nhất gây đỏ mắt. Nó thường gây ngứa, sưng mí mắt và chảy nước mắt, khiến mắt đỏ ngầu. Viêm kết mạc dị ứng không phải là bệnh truyền nhiễm. Thuốc nhỏ mắt bôi trơn và kháng histamine có thể giúp giảm đau trong hầu hết các trường hợp. Dùng thuốc kháng histamine OTC như Zyrtec, Claritin hoặc Benadryl cũng có thể giúp ích. Nếu các triệu chứng trở nên nghiêm trọng, bạn nên đến gặp bác sĩ nhãn khoa để kê toa thuốc nhỏ mắt mạnh hơn hoặc thuốc uống.
Lưu ý: Nếu bạn đang sử dụng thuốc nhỏ mắt để làm giảm các triệu chứng nhiễm trùng mắt, đừng bao giờ chạm đầu nhỏ mắt vào mắt của bạn. Điều đó có thể làm nhiễm trùng chai, và gây lây nhiễm.
Thuốc nhỏ mắt cho kính áp tròng
Loại thuốc nhỏ mắt này được chế tạo đặc biệt cho kính áp tròng nhằm giúp giảm khô mắt và khó chịu liên quan đến việc đeo kính áp tròng.
Nếu bạn chọn sử dụng thuốc nhỏ mắt bôi trơn OTC thường xuyên trong khi đeo kính áp tròng, hãy hỏi bác sĩ nhãn khoa trước để xem loại kính áp tròng của bạn có tương thích với thuốc nhỏ mắt bạn định sử dụng hay không. Bởi không giống như thuốc nhỏ mắt dành riêng cho kính áp tròng, nhiều loại thuốc nhỏ mắt như OTC hoặc theo toa không dành cho người đeo kính áp tròng, bạn có thể phải tháo kính áp tròng trước khi nhỏ thuốc vào mắt. Bạn nên đọc kỹ cách vệ sinh kính áp tròng và hướng dẫn nhỏ thuốc trước khi thực hiện.